Photo from Harshad Ashodiya

કાશ્મીરનો ઇતિહાસ પંદર કે સોળમી સદીથી શરૃ થતો નથી, પરંતુ તે ઇતિહાસ ઓછામાં ઓછો ૭,૦૦૦ વર્ષ જૂનો છે

કવર સ્ટોરી – જયેશ શાહ
આજે એક એવી માન્યતા પ્રવર્તે છે કે કાશ્મીર પહેલેથી જ ઇસ્લામના પ્રભાવ અને પ્રભુત્વમાં હતું, પરંતુ એ વાત ઇતિહાસ સાથે બંધબેસતી નથી. આપણે હિન્દુઓ ઋષિપંચમીના દિવસે પ્રાચીન ભારતના સાત સર્વશ્રેષ્ઠ મહાન ઋષિઓની પૂજા-અર્ચના કરીએ છીએ. આ સાત મહાન ઋષિઓને આકાશના તારાસમૂહમાં ‘સપ્તર્ષિ‘નું સ્થાન આપીને આપણે કાયમ માટે અમર બનાવ્યા છે. તેઓમાંના એક એટલે કે ‘સર્વમાં શ્રેષ્ઠ‘ એવા મહર્ષિ કશ્યપ હતા જેઓ બ્રહ્માના માનસપુત્ર એવા મરીચિના પુત્ર હતા અને જટિલ ધર્મશાસ્ત્રોના માંધાતા હતા. તેઓ દક્ષ પ્રજાપતિની કન્યાઓને પરણ્યા હતા. તેમાંથી તેઓને સૌથી વધુ પ્રિય એવી અદિતિ હતી અને એમનાથી તેમને બાર આદિત્ય અને ઇન્દ્ર વગેરે દેવતાઓ થયા હતા.

ભૂગર્ભશાસ્ત્રીઓના મત પ્રમાણે તથા પ્રસિદ્ધ ઇતિહાસકારોના મત પ્રમાણે પૂર્વકાળમાં કાશ્મીરની ભૂમિ જળમય હતી જેને મહર્ષિ કશ્યપે પોતાના તેજથી સૂકવી નાખી હતી. નીલમત પુરાણમાં પણ ઉલ્લેખ મળે છે કે કાશ્મીરની ભૂમિ પહેલાં જળમાં ડૂબેલી હતી અને મહર્ષિ કશ્યપે તેને બહાર કાઢી હતી. અન્ય પુરાણોમાં એવો ઉલ્લેખ મળે છે કે એક વખત કાશ્મીરની ઘાટી જળમગ્ન થઈ ગઈ. તેણે એક મોટા સરોવરનું સ્વરૃપ લઈ લીધું. જગતનાં પ્રાણીઓની રક્ષા કાજે મહર્ષિ કશ્યપે આ પાણીને અનેક નદીઓ અને નાના-નાના જળસ્ત્રોતો દ્વારા વહાવી દીધું અને કાશ્મીરની ઘાટીને બચાવી લીધી હતી. બારમી સદીમાં થઈ ગયેલા કાશ્મીરના વિખ્યાત ઇતિહાસકાર કલ્હણે પણ ઈ.સ. ૧૧૪૮થી ૧૧૫૦ દરમિયાન તેમના દ્વારા સર્જન થયેલા ‘રાજતરંગિણી‘ નામના ગ્રંથમાં કાશ્મીરના આરંભથી લઈને અનેક રાજકીય અને ઊથલપાથલનો ઇતિહાસ દર્શાવ્યો છે. આ ઇતિહાસકારની નોંધમાંથી પ્રાપ્ત માહિતી મુજબ કાશ્મીર ઘાટીમાં સૌથી મોટું ઝરણું વહેતું હતું. અહીં મહર્ષિ કશ્યપનો નિવાસ હતો. કાશ્મીરના બારામુલા શબ્દ વરાહમૂલ પરથી ઉતરી આવ્યો છે. ચોથી-પાંચમી સદીમાં થઈ ગયેલ મહાકવિ કાલિદાસે પણ તેમના ગ્રંથોમાં કાશ્મીરની નૈસર્ગિક સમૃદ્ધિનો ખૂબ જ સુંદર રીતે ઉલ્લેખ કરેલો છે.

ગ્રીક ભૂગોળશાસ્ત્રી હેકાતાઓસીસે તેના લખાણમાં કાશ્મીર માટે તે સમયે ‘Kaspapyros‘ શબ્દ વાપર્યો હતો તથા ગ્રીક વિદ્વાન હેરોડોટસે એવું દર્શાવ્યું હતું કે ઇન્ડસ નદીના માર્ગને શોધતા શોધતા હું ‘Kaspapyros‘માં પહોંચી ગયો હતો. ‘Kaspapyros‘ એટલે ‘Kaspa-pyrus‘ એટલે કે કશ્યપપુર – આ શબ્દો કાશ્મીર માટે અન્ય ઇતિહાસકારો અને ભૂગોળશાસ્ત્રીઓએ તેમના લખાણમાં ઉલ્લેખ્યા છે.

આ તમામ હકીકતો જોતાં એક વાત તો સ્પષ્ટ થાય છે કે કાશ્મીરનો ઇતિહાસ પંદર કે સોળમી સદીથી શરૃ થતો નથી, પરંતુ તે ઇતિહાસ ઓછામાં ઓછો ૭,૦૦૦ વર્ષ જૂનો છે. ઇન્ડસવેલી સિવિલાઇઝેશનની શરૃઆતથી જ કાશ્મીરનું અસ્તિત્વ રહેલું છે એટલું તો સાબિત થઈ શકે તેમ છે. આજથી ૨૫૦૦ વર્ષ પૂર્વે કાશ્મીરમાં નીઓ-લિથીક સંસ્કૃતિ હતી તેવો ઉલ્લેખ ઇતિહાસકારોના ગ્રંથમાં મળી આવે છે. કાશ્મીરમાં હિન્દુઓના ઘણા ધર્મસ્થાનો એવા છે કે જેમનું અસ્તિત્વ ઇસ્લામની સ્થાપના થઈ તે પહેલાંનું છે. ઉદાહરણ તરીકે અનંતનાગ નજીક આવેલ માર્તન્ડ સૂર્ય મંદિર કે જેની સ્થાપના આજથી લગભગ ૧૩૦૦ વર્ષ પહેલાં થઈ હોવાના પુરાવા મળી આવે છે. તેવી જ રીતે પહેલગામ પાસે આવેલ મમલેશ્વર મહાદેવ મંદિરની સ્થાપના લગભગ ૧૬૦૦ વર્ષ પહેલાં થઈ હોવાની સાબિતીઓ ઇતિહાસકારોના ગ્રંથમાંથી મળી આવે છે. એટલે જે માન્યતા પ્રવર્તે છે કે કાશ્મીરમાં ઇસ્લામનું પ્રભુત્વ પહેલેથી જ છે તે વાત માત્ર માન્યતા જ છે. ભાટ, પંડિત અને રાઝદાન – આ ત્રણ મૂળ કાશ્મીરી અટકો છે. તેમાંથી વધુ ઊતરી આવી છે. આજે કાશ્મીરી હિન્દુઓમાં લગભગ ૧૯૯ ગોત્ર છે, પરંતુ તેમાં મહર્ષિ કશ્યપ ગોત્ર તથા દત્તાત્રેય અને ભારદ્વાજ મુખ્ય છે. આજની તારીખે મોટા ભાગના કાશ્મીરી મુસ્લિમો મૂળ કાશ્મીરી પંડિતો જ છે જેઓ મૂળ આ ત્રણ ગોત્રમાંથી જ ઊતરી આવે છે. કાશ્મીરી પંડિતોની અટકો જેવી કે ભાટ, ઝુત્સી, રૈના, ધાર કાશ્મીરી મુસ્લિમો ધરાવે છે તે એવું સ્પષ્ટ રીતે સૂચવે છે કે તેઓ મૂળ કાશ્મીરી પંડિતો જ હતા.

કાશ્મીરમાં હિન્દુઓનું સૌથી પ્રથમ સ્થળાંતર આજથી લગભગ ૭૦૦ વર્ષ અગાઉ થયું હતું. તે સમયે તુર્કિશ તાર્તાર દ્વારા કાશ્મીરમાં બેફામ લૂંટ ચલાવાઈ હતી અને હજારો લોકોની કતલ કરીને મહિલાઓ સાથે દુર્વ્યવહાર કરવામાં આવ્યો હતો. એવું કહેવાય છે કે તે તેની સાથે ૨૦,૦૦૦ હિન્દુઓને લઈ ગયો હતો, પરંતુ તુર્કસ્તાન પહોંચતા પહેલાં સખત ઠંડીના કારણે તમામ મૃત્યુ પામ્યાં હતાં. ત્યાર બાદ બીજું સ્થળાંતર ઈ.સ. ૧૩૭૫ની આસપાસ થયું હતું. તે સમયે કુતબુદ્દીને લગભગ ૫૦,૦૦૦ કાશ્મીરી પંડિતોને ઇસ્લામ અંગીકાર કરવા ફરજ પાડી હતી. ઈ.સ. ૧૩૭૫થી ૧૪૧૫ના સમયગાળામાં હિન્દુઓને બહુ જ સહન કરવું પડ્યું હતું અને આ સમયગાળા દરમિયાન બહુ મોટા પ્રમાણમાં અત્યાચાર ગુજારીને હિન્દુઓને ઇસ્લામ સ્વીકારવા મજબૂર કરી દીધા હતા. ઘણા હિન્દુઓ કાશ્મીરમાંથી સ્થળાંતર કરીને દેશના અન્ય પ્રાંતોમાં સ્થાયી થયા હતા. આ સમયગાળાથી કાશ્મીર ખીણમાં ઇસ્લામનો દબદબો થવા માંડ્યો હતો.

ઈ.સ. ૧૪૧૫ પછી થોડાં વર્ષો ખીણમાં શાંતિ રહી અને સૌહાર્દ જળવાઈ રહ્યો, પરંતુ સો વર્ષ પછી ઈ.સ. ૧૫૧૫ પછી ફરી એક વખત હિન્દુઓ ઉપર વ્યાપક અત્યાચાર શરૃ થયા અને તે સમયે લગભગ ૨૫,૦૦૦ કાશ્મીરી પંડિતોને ઇસ્લામ અંગીકાર કરવા ફરજ પાડવામાં આવી હતી. આ સમય દરમિયાન જેઓ ઇસ્લામ અંગીકાર ન કરે તેઓને અન્ય પ્રાંતમાં ભાગી જવા દેવામાં નહોતા આવતા અને તેઓના માથા ધડથી અલગ કરી દેવામાં આવતા હતા. દરરોજ ૧૦૦૦ ગાયોની કતલ કરવામાં આવતી હતી કારણ એક જ હતું કે ગાયો હિન્દુઓ માટે ખૂબ જ પવિત્ર હતી.

ત્યાર બાદ મોગલ સમ્રાટ અકબરના સમયમાં (ઈ.સ. ૧૫૫૬-૧૬૦૫) શાંતિ અને સૌહાર્દ જળવાયા, પરંતુ તે બહુ લાંબો સમય ન ટક્યા. ઈ.સ. ૧૬૭૧થી ૧૬૭૫ના પાંચ વર્ષ દરમિયાન ફરી એક વખત કાશ્મીરી પંડિતો ઉપર ખૂબ જ અત્યાચાર ગુજારવામાં આવ્યા અને ઇસ્લામ અંગીકાર કરાવવામાં આવ્યો. આ સમય દરમિયાન કાશ્મીરી પંડિતોનું તથા અન્ય હિન્દુઓનું ત્રીજું સ્થળાંતર થયું. અફઘાન શાસન દરમિયાન એટલે કે ઈ.સ. ૧૭૫૩થી ૧૮૨૦ દરમિયાન ચોથું સ્થળાંતર થયું. ૧૮૪૬થી ડોગરા શાસન શરૃ થયું અને કાશ્મીરમાં હિન્દુઓ માટે મોગલ સમ્રાટ અકબર બાદ શાંતિના દિવસો ફરી એક વખત શરૃ થયા. ત્યાર પછીનો ઇતિહાસ આપણે સૌ જાણીએ છીએ.
————————————–
અભિયાન મેગેઝીન

Share this:

केदारनाथ मंदिर से पहले एक स्थान है गरुण चट्टी। केदारनाथ मंदिर से इसकी दूरी सम्भवतः 2 या 2.5 किमी है। 2013 की त्रासदी के बाद हुए नवनिर्माण के पश्चात अब यह मार्ग काफी सुविधजनक हो गया है और सम्भवतः दूरी भी कुछ कम हो गयी हो। लेकिन आज से 35-40 साल पहले गरुण चट्टी से केदारनाथ मंदिर तक का पैदल मार्ग बहुत कठिन हुआ करता था। तीर्थयात्रियों को वह दूरी को तय करने में काफी कष्ट उठाने पड़ते थे। इसी दीपावली को जब प्रधानमंत्री नरेन्द्र मोदी केदारनाथ धाम पहुंचे तो लगभग सभी न्यूजचैनलों की टीम वहां मौजूद थी। उन्हीं में से एक टीम (शायद ABP की) ने वहां उपस्थित एक ऐसे पुजारी को खोज लिया था जो पिछले कई दशकों से मूलतः गरुण चट्टी में ही रह रहे हैं। न्यूजचैनल की उस टीम से अपनी बातचीत में उन पुजारी ने बताया कि 1980 के पहले से 1990 तक नरेन्द्र मोदी प्रतिवर्ष केदारनाथ आते थे और गरुण चट्टी स्थित एक धार्मिक संस्था के भवन में कमरा लेकर लगभग डेढ़ माह तक रहते थे। संयोग से वो जिस कमरे में रहते थे वो कमरा मेरे कमरे के बगल में ही था। उन्हीं पुजारी ने बताया था कि उन डेढ़ महीने की अवधि के दौरान मोदी की दिनचर्या यह होती थी कि वह रोजाना भगवान केदारनाथ जी के दर्शन पूजन करने मन्दिर आते थे। और मन्दिर से वापस आने के पश्चात हमलोगों के साथ उनकी बातचीत/चर्चा का केंद्र केवल धर्म एवं अध्यात्म ही होता था। उन 10-12 वर्षों की अवधि में गरुण चट्टी में रहते हुए उनको कभी राजनीति पर बात करते हुए मैंने या किसी ने कभी नहीं देखा सुना था। सच तो यह है कि यह है कि उस दौरान हमने स्वप्न में भी यह नहीं सोचा था कि वो कभी मुख्यमंत्री या प्रधानमंत्री बनेंगे।
उन पुजारी की बात सुनकर मैं सोच रहा था कि केदारनाथ धाम जाने वाले तीर्थयात्रियों को जिस सीधी ऊंची चढ़ाई वाले रास्ते पर केवल एकबार चलने में हुई कठिनाई बरसों तक याद रहती थी। उस रास्ते पर डेढ़ महीने तक प्रतिदिन चलकर भगवान केदारनाथ के दर्शन पूजन करने जाने वाले व्यक्ति की धार्मिक आस्था, श्रध्दा, हिंदुत्व के प्रति उसकी प्रतिबद्धता पर आजकल कैसे कैसे लोग उंगली उठा रहे हैं.? मोदी के हिन्दू विरोधी होने का सर्टिफिकेट जारी कर रहे हैं।
हिन्दू धर्म के इन न्यूजचैनली और फेसबुकिया ठेकेदारों की उन उठी हुई उंगलियों को देखकर, उनकी बातों को सुनकर मुझे एक कविता की यह पंक्तियां याद आ जाती है…
एड़ियां उठाये पंजों पर खड़े हैं,
बौने यह समझते हैं कि वो सबसे बड़े हैं।

Share this:

पुर्तगाल में वास्को डिगामा का राजा ने असाधारण सम्मान किया और उसके सम्मान में एक भोज दिया। डिगामा से ईर्ष्या कुंठित लोगों ने भुनभुनाना शुरू कर दिया।

“इन्होंने कौन सा तीर मारा। जहाज़ में बैठे और संयोग से पहुँच गए इंडिया।एसा तो हम भी कर सकते थे।”

वास्को डिगामा मुस्कुराया और एक उबले अंडे को उठाकर बोला ,”आप सज्जनों में से कोई इसे सीधा खड़ा कर सकता है?”

कई लोगों ने कोशिश की पर अंडा ना तो सीधा खड़ा होना था, ना हुआ।

अब लोगों ने चिढ़कर कहा,”तुम ही करके दिखाओ।”

वास्को डिगामा फिर मुस्कुराया, अंडा हाथ में लिया, उसके तल को थोड़ा दबाकर उसे चपटा किया और अंडे को सीधा खड़ा कर दिया।

कुंठित लोग बौखला गये, “ये तो हम भी कर सकते थे।”

अब बारी वास्कोडिगामा की थी, “करसकतेथेपरकियातोनहीं!”

—
भारत में भी कांग्रेसी, वामपंथी, सैक्यूलर परेशान हैं।

पहले प्रयागराज में दलित सफ़ाईकर्मी महिला-पुरुषों के पैरप्रक्षालन।

अब केदारनाथ की गुफा में ध्यान।

बेचारे बिलबिला रहे हैं।

“ये कैमरों के सामने की नौटंकी है।ये तो हम भी कर सकते थे।”

और दूर अतीत से वास्कोडिगामा मुस्कुरा रहा है, “ पर किया तो नहीं?”

और मोदी??

मोदी मंद मंद मुस्कुरा कर चिढ़ा रहे हैं, “तुम रहने दो बेटा, तुमसे ना हो पायेगा।”

Share this:

મોદી અપ્રિય કેમ છે…???

……..સૌરભ શાહ…….

ઓસામા બિન લાદેનની કઈ પત્ની કે એના કયા સંતાનને બરાક ઓબામા પ્રિય હશે..? ગયા બુધવારે લોકસભામાં જણાવવામાં આવ્યું કે ૨૦૧૪ની પહેલી જુલાઈથી ૨૦૧૭ની ૩૧મી ઑક્ટોબર દરમ્યાન કુલ ૧૭૬ ઉચ્ચ સરકારી અધિકારીઓને જાહેરહિતને ધ્યાનમાં રાખીને નિવૃત્ત થઈ જવાનું જણાવવામાં આવ્યું હતું. સાદી ભાષામાં કહીએ તો કામચોર, એદી, કરપ્ટ અને સરકારી કામમાં વિઘ્નો ઊભા કરનારા ઉચ્ચ અધિકારીઓને સરકારે પૂંઠે લાત મારીને તગેડી મૂક્યા છે. આમાં ગ્રુપ ‘એ’ના 53 અને ગ્રુપ ‘બી’ના 123 ઑફિસર્સ છે, જેમાં આઈ.એ.એસ. અને આઈ.પી.એસ. અફસરો પણ છે. આ ૧૭૬ જણમાંથી કયો માણસ મોદીને બચ્ચીઓ ભરવાનો છે? કે એમનાં પત્ની-છોકરાંને મોદી દીઠ્ઠેય ગમશે ખરા? કે પછી આ અધિકારીઓ જેમની સાથે સાઠગાંઠ ધરાવતા હતા એવા લોકોને મોદી પ્રિય હોવાના…?

ભારત બદલાઈ રહ્યું છે અને બદલાતા ભારતમાં મોદી અનેક લોકોને હર્ટ કરી રહ્યા છે. આઝાદી પછીના નહેરુ તથા નહેરુના વંશજોના રાજમાં કરચોરી એક સામાન્ય, રોજિંદી બાબત બની ગઈ હતી. ટૅક્સ ન ભરો તો તમે બુદ્ધિશાળી વેપારી ગણાવ અને ટૅક્સ ભરો તો તમારામાં વેપાર કરવાની આવડત નથી એવું મનાતું. મોદીએ આવીને શું કર્યું? ઈથોપિયા, ઝિમ્બાબ્વે, યુગાન્ડા અને એવા અનેક આર્થિક રીતે પછાત હોય એવા દેશો કરતાં પણ જીડીપીની ટકાવારી મુજબ ઓછો ટૅક્સ ભરનારા આ દેશના વેપારીઓને જી.એસ.ટી. લાદીને પ્રામાણિક બનવા માટે મજબૂર કરી દીધા. મોટાભાગના વેપારીઓ ખુશ થયા – પ્રામાણિક બનવાનો મોકો મળવા બદલ. પણ બધા જ કંઈ ખુશ થયા હશે? એમના માટે મોદી જેવો મોટો રાક્ષસ બીજો કોઈ નહીં હોય. આવું જ નૉટબંધી વખતે થયું. બે નંબરની કમાણી પર ગુલછર્રા ઉડાવનારી પબ્લિકમાંથી કેટલાય હજુ પણ મોદીને પોતાનો દુશ્મન નં. ૧ ગણે છે. નૉટબંધીને લીધે અનેક લોકોના લાખો-કરોડો કાળાં નાણાં ડૂબી ગયા, ઓછા થઈ ગયા. છતાં આવા ઘણા લોકોએ આ પગલાંને સમજભેર વધાવી લીધું કારણ કે તેઓ દેશને ચાહનારા હતા. ઘણા લોકો હજુ સુધી નૉટબંધીને પચાવી શક્યા નથી. આવા લોકો માટે મોદી અપ્રિય જ રહેવાના. અત્યાર સુધી થતું આવ્યું હતું એ કે જે લોકો કરચોરી કરતા એમનાં ઘર, એમનાં કપડાં, એમની કાર, પ્રામાણિક કરદાતાઓ કરતાં અનેકગણાં ચડિયાતાં રહેતાં. ક્યારેક પ્રામાણિક કરદાતાને પણ પોતાનો રાહ છોડીને કરચોરી કરવાનું મન થઈ જતું એવા માહોલમાં તમે ને હું, સૌ કોઈ જીવ્યા છીએ. મોદીએ આવીને આ બધું જ બદલી નાખ્યું. હવે કરચોરોને પણ પ્રામાણિક બનવાના ફાયદા જણાયા, પ્રામાણિક બનવાની તાલાવેલી લાગી અને જેઓ ઑલરેડી પ્રામાણિકતાની જિંદગી જીવી રહ્યા છે એમના જીવને ધરપત થઈ કે પોતે કંઈ બેવકૂફ નહોતા. મોદી ૭૦ વર્ષથી ચાલી આવતી આ માનસિકતા બદલી રહ્યા છે ત્યારે અમુક વર્ગમાં તેઓ અપ્રિય રહેવાના જ છે.

સાડા સોળ કરોડ રાંધણગેસનાં કનેક્શન્સ કૉંગ્રેસ સરકારે આપ્યાં હતાં. ‘આધાર’ કાર્ડ પણ કૉંર્ગેસ શાસનની જ નીપજ છે. મોદીએ આવીને આ ‘આધાર’ કાર્ડને એલ.પી.જી. કનેક્શન્સ સાથે જોડી દીધાં. અને સાડા ત્રણ કરોડ બનાવટી કનેક્શન્સ પકડીને દૂર કરી નાખ્યા. આ સાડા ત્રણ કરોડ ગેસ કનેક્શન્સ ઘરમાં વપરાવાને બદલે હૉટેલમાં તેમ જ અન્ય ઈન્ડસ્ટ્રીયલ/કમર્શિયલ કામોમાં વપરાતા હતા. સરકાર તમને ઘર ચલાવવાનો ખર્ચ ઓછો આવે એ માટે ગેસના બાટલા પર સબસિડી આપતી હતી. પેલા સાડા ત્રણ કરોડ ભૂતિયા કનેક્શન્સ ટૅક્સપેયર્સના પૈસે સબસિડીવાળા બાટલા મેળવીને પોતાની વેપારી પ્રવૃત્તિઓ કરતા. મોદીએ એમને તમારા પૈસે જલસા કરતા બંધ કરી દીધા. આ સાડા ત્રણ કરોડ ગેસ કનેક્શન્સ જે જે લોકો પાસે હતાં એમને શું મોદી વહાલા લાગવાના છે…?

સાડા અગિયાર કરોડ રેશન કાર્ડને ‘આધાર’ સાથે જોડી દીધા પછી ખબર પડે છે કે આમાંથી દોઢ કરોડ કરતાં વધુ રેશન કાર્ડ ભૂતિયા હતા.

મોદીએ વડા પ્રધાનપદ સંભાળ્યું ત્યારે ૩૪૨ રાજકારણીઓ સરકારી જમાઈ થઈને સરકારી બંગલોઝમાં રહેવાની મુદત પૂરી થઈ ગયા પછી પણ ત્યાં પડ્યાપાથર્યા રહેતા હતા. મોદીના આવ્યા પછી, છેલ્લાં ત્રણ સાડા ત્રણ વર્ષમાં હવે માત્ર ત્રણ જ રાજકારણીઓ ગેરકાયદે સરકારી બંગલોમાં રહે છે. પેલા ૩૩૯ રાજકારણીઓ મોદીને કઈ રીતે ચાહી શકવાના છે…?

સંસદસભ્યો પર કરવામાં આવતા (ભ્રષ્ટાચાર વગેરેના) કેસ વર્ષો સુધી લંબાતા રહે છે. નાઈન્ટીઝના ચારા ગોટાળાના કેસમાં લાલુને છેક હમણાં સજા થઈ. બબ્બે-ત્રણ ત્રણ દાયકા સુધી ચાલતા આવા કેસમાં મોટે ભાગે રાજકારણીઓ છૂટી જતા હોય છે કારણ કે કેસને રફેદફે કરવા માટે, સાક્ષીઓને ધમકાવવા માટે, ઈન્વેસ્ટિગેટર્સની બદલીઓ કરવા માટે વગેરે તમામ નીચ કાર્યો કરવા માટે આટલો સમયગાળો મોર ધેન ઈનફ છે. મોદી સરકાર ઈનિશ્યેટિવ લઈને સંસદસભ્યો પરના કેસ માટે ફાસ્ટ ટ્રેક કોર્ટ શરૂ કરી રહી છે અને રાજ્યસભામાં કૉંગ્રેસી સભાસદો એનો વિરોધ કરી રહ્યા છે. આ ફાસ્ટ ટ્રેક કોર્ટમાં ક્યારેક ખુદ ભાજપના સંસદસભ્ય સામે પણ કેસ ચાલવાનો. કયા કરપ્ટ એમ.પી.ને આવા પગલાં બદલ મોદીનાં ચરણ ચૂમવાનું મન થશે…?

અને પેલી ત્રણ ચાર હજાર એનજીઓને તાળાં લાગી ગયાં છે એમાંની કઈ એનજીઓની બહેનજીઓ જિજ્ઞેશ મેવાણી, અલ્પેશ ઠાકોર અને હાર્દિક પટેલ જેવા ભારતના સમાજમાં જાતિવાદનું ઝેર ફેલાવી રહેલા અને ગલીના ગુંડાની કક્ષાનું રાજકારણ રમીને કેટલીક પ્રજાને ઉશ્કેરી રહેલા તોફાનીઓના હાથ મજબૂત નહીં કરે…?

મોદી આવા લોકોમાં ખૂબ અપ્રિય છે. આપણે ઈચ્છીએ કે મોદી ભવિષ્યમાં હજુ પણ આકરાં પગલાં લઈને દેશને વધુ મજબૂત બનાવે, વધુ સ્વચ્છ બનાવે અને આવા લોકોમાં અત્યારે છે એના કરતાં પણ વધારે અપ્રિય બનતા રહે. મોદીની આવી અપ્રિયતાને બૅલેન્સ કરવા માટે આપણા જેવા બેઠા છીએ પછી એમણે ચિંતા કરવાની ના હોય.

આજનો વિચાર……

સૌ કોઈ કહ્યા કરે છે કે મોદીને હરાવવા તમામ વિપક્ષી નેતાઓએ એક થવું પડશે. કોઈને એ કહેવાનું નથી સૂઝતું કે મોદીને હરાવવા મોદી કરતાં બહેતર કામો કરવાં પડશે.

Share this:

ery Good Information:- India completely changed its foreign policy and security strategy very quickly in a response to China.

Common People must understand How Narendra Modi made India secure which was earlier wide open to get threatened.

👉 India built military base in Seychelles 🇸🇨

👉 India built military base in Mauritius 🇲🇺

👉 India got access to Iran Port for Trade & Access.

👉 India got access to Oman Port for Military Access.

👉 India got access to build Trincomalee Port in Srilanka.

👉 India is in agreement to build Payra Port in Bangladesh & Bangladesh cancels Agreement with China to develop its Port. India have access to monitor in Bangladesh too.

👉 India develop Andaman & Nicobar Infrastructure at great speed making it epicentre of Security monitoring.

👉 India building Diamond Quadrilateral joining Bangladesh, Nepal, Bhutan with India by Road.

👉 India touching Thailand via Myanmar from Assam via Road.

👉 India also got access in Vietnam monitoring.

All of this happen Post 2014 and If you know the Geography of all places then you will understand How Narendra Modi cracked China’s String Of Pearls by Navy Chakravyuh.

On the other hand India is building longest ever Coastal Roads from Gujarat to Kerala passing through Maharashtra, Goa, Karnataka & then extending it from Kerala, Tamil Nadu till the coast of Odisha – Read Sagarmala Project & Bharat Mala Project. All of this Project are getting build at very rapid speed.

Narendra Modi always worked with #IndiaFirst Approach which was expected from previous Government but unfortunately they were sleeping when China was circling us.

This Government has completely ignored Pakistan & treated it just as same Neighbouring state, destroyed Pakistan’s Foreign Policy & Relations with all Gulf Countries.

This Government shows Why India can be a Global Player and can’t restrict itself to engaging with Pakistan alone. Previous governments narrowed our foreign policy and vision just to Pakistan.

Today India is dynamically strategizing its Foreign Policy & repositioning its priorities from a narrowly focused ‘local’ player to that of a Global Player with a long range perspective.

This is one of the biggest reasons for my Vote for PM again

Share this:

बात सितम्बर 2016 की है, जब प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी के भाई प्रहलाद मोदी की बेटी निकुंजबेन का को निधन हो गया था। वो 41 साल की थीं l दरअसल उ निकुंजबेन को कई सालों से हार्ट की बीमारी थी और जब मोदी जी को उनके मौत की ख़बर मिली तो उनकी आखें भर आई l लेकिन इन सब के बाद भी पीएम ने अपने काम के प्रति पूरी निष्ठा दिखाई l  

पीएम के भाई प्रहलाद मोदी के मुताबिक नरेन्द्र मोदी उस समय चीन में हो रहे जी -20 समिट में भाग लेने गये हुए थे और समिट खत्म होते ही भारत लौटने के बाद निकुंज की सेहत के बारे में पूछा था l इतना ही नही उन्होंने अंतिम संस्कार के बाद भी फोन करके जानकारी ली थी। इनके परिवार का आत्म-सम्मान ही इनका आत्म-गौरव है l निकुंजबेन की आर्थिक स्थिति सही नहीं थी, उनके पति जगदीश कुमार एक निजी कंपनी में काम करते हैं और निकुंज इनकम बढ़ाने के लिए सिलाई और बच्चों को ट्यूशन पढ़ाती थी l वो सब अपने परिवार के साथ किराए के मकान में रहते थे लेकिन ये इनका आत्म गौरव समझिए या बड़प्पन, देश के प्रधानमंत्री की भतीजी होने के बावजूद भी कभी भी किसी के सामने अपने चाचा का नाम नही लिया, और न ही कभी किसी से किसी प्रकार की सहायता मांगी । इतना सब कुछ होने के बावजूद भी इस महान शख्सियत ने कभी भी छुट्टी नही ली l नरेंद्र मोदी के सबसे बड़े भाई सोमाभाई गुजरात के स्वास्थ्य विभाग में कर्मचारी थे, और अमृत जी उनके दूसरे भाई हैं। प्रहलाद जी राशन एसोसिएशन डीलर है, और पंकज भाई मोदी सबसे छोटे हैं। मोदी के पिता दामोदर दास मोदी चाय की दुकान चलाते थे।

“मोदी” को “दलाई लामा” समझने की भूल न करे चीन |

“मोदी” को “दलाई लामा”  समझने की भूल न करे चीन |
सभी जानते हैं “दलाई लामा” ही तिब्बत के राष्ट्राध्यक्ष और आध्यात्मिक गुरू हैं। लेकिन  वर्ष 1949 में चीन द्वारा अपने साम्राज्य विस्तार के लिय शांतिप्रय आध्यात्मिक बौद्ध राष्ट्र तिब्बत पर चीन ने हमला कर दिया और तिब्बत की पूर्ण राजनीतिक सत्ता अपने हाथ में ले ली । 1954 में तिब्बत के निष्कासित राष्ट्राध्यक्ष “दलाई लामा” माओ जेडांग, डेंग जियोपिंग जैसे कई बड़े चीनी नेताओं से बातचीत करने के लिए बीजिंग भी गए । लेकिन उनकी बात किसी ने नहीं सुनी |
आखिरकार वर्ष 1959 में “ल्हासा” में चीनी सेनाओं द्वारा “तिब्बती राष्ट्रीय आंदोलन” को बेरहमी से कुचले जाने के बाद “दलाई लामा” अपना देश छोड़ कर भागने को मजबूर हो गये और विश्व के किसी भी राष्ट्र ने न तो उन्हें संरक्षण दिया और न ही उनकी कोई मदद की |
“दलाई लामा” ने तिब्बत पर चीन के हमले के बाद “संयुक्त राष्ट्र” से भी तिब्बत मुद्दे को सुलझाने की अपील की है। जिस पर “संयुक्त राष्ट्र संघ” द्वारा इस संबंध में 1959, 1961 और 1965 में तीन प्रस्ताव पारित किए | किन्तु इन्हें भी चीन ने नहीं माना |
तब भारत ने उत्तर भारत के हिमाचल प्रदेश प्रान्त के एक शहर  “धर्मशाला” में उन्हें रहने का स्थाई स्थान दिया | जहाँ आज भी वह रह रहे हैं और यही से “केंद्रीय तिब्बती प्रशासन का मुख्यालय” बना का अपने अस्तित्व की पहचान बनाये हुये हैं | चीन इस वजह से भी भारत से चिड़ता है |
“दलाई लामा” की इस पूरी कूटनीतिक असफलता का मूल कारण था उनका “आध्यात्मिक राष्ट्र अध्यक्ष” होना | अति आध्यात्मिक होने के कारण “दलाई लामा” ने कभी भी अपने देश की रक्षा के लिए विश्व स्तर पर किसी भी राष्ट्र के साथ कूटनीतिक संबंध स्थापित नहीं किये और न ही कभी किसी राष्ट्र को इतना विश्वास में लिया कि विपत्ति काल में वह राष्ट्र उनकी रक्षा के लिए खड़ा हो सके |
किंतु भारत की स्थिति से सर्वथा भिन्न है | भारत आध्यात्मिक होने के साथ-साथ कुशल राजनीतिज्ञ व कूटनीतिक राष्ट्र है | चीन के चारों ओर जो भी राष्ट्र हैं, वह सभी आज भारत के मित्र हैं | अगर भारत के ऊपर चीन अनावश्यक रुप से युद्ध थोपता है, तो भारत तो अपने अस्तित्व की रक्षा के लिए लड़ेगा ही साथ में भारत के मित्र राष्ट्र भी चीन पर राजनीतिक व कूटनीतिक दबाव बनाएंगे | जिससे चीन विश्व में अलग-थलग पड़ जाएगा और बहुत संभव है कि विश्व की अंतर्राष्ट्रीय शक्तियां ही चीन के कई टुकड़ों कर डालें | क्योंकि चीन अब एक महाशक्ति के रूप में विश्व के लिए अपनी अति महत्वाकांक्षा के कारण बहुत बड़ा खतरा बनता जा रहा है | जिससे सभी विकसित राष्ट्र चिन्तित हैं |
“जब भी कोई राष्ट्र एक मर्यादा से अधिक अपने साम्राज्य के विस्तार की कल्पना करता है तो वह राष्ट्र अपने शासक सहित नष्ट हो जाता है |” यह प्रकृति का नियम है | इसीलिए “जियो और जीने दो” का सिद्धांत ही मानवता के लिये श्रेष्ठ है |

 

अतः “मोदी” की तुलना “दलाई लामा से” करना चीन की बहुत बड़ी भूल होगी | भारत के प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी एक कुशल राजनीतिज्ञ ही नहीं “अंतरराष्ट्रीय कूटनीति” में भी पारंगत हैं | यदि प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी के शासन काल में चीन भारत से लड़ने का निर्णय लेता है तो निश्चित रुप से भारत को एक बड़ी क्षति का सामना करना पड़ेगा | लेकिन बहुत संभावना है कि चीन के भी कई टुकड़े हो जाएं | चीन का अधिकाशं हिस्सा टूटकर रूस में चला जाए |

 

“संयुक्त राष्ट्र संघ” नये समीकरण में अपने पुराने आदेशों की अनुपूर्ति कराने के लिए “मित्र राष्ट्र सेना” के सहयोग से “दलाई लामा” को पुनः तिब्बत में स्थापित करने का निर्णय ले सकता है | जापान भी तकनीकी में चीन से कम नहीं है और चीन के साथ उसके राजनीतिक संबंध बहुत अच्छे नहीं हैं | ऐसी स्थिति में जापान चीन को एक बड़ी आर्थिक और तकनीकी टक्कर दे सकता है | अफगानिस्तान भी भारत का मित्र है | उसे भी सीमा क्षेत्र में चीन से खतरा है |  इसराइल भी इस युद्ध में कूटनीतिक सम्बन्धों के कारण भारत के साथ खड़ा होगा | ऐसी स्थिति में चीन को “मोदी” को “दलाई लामा” समझने की भूल नहीं करनी चाहिए वरना इसके परिणाम  चीन के लिए भी बहुत भयंकर होंगे |

 

 

योगेश कुमार मिश्र

9451252162