Posted in Ebooks & Blogspot

एक लाख पुस्तको की लाइब्रेरी


એક ગરીબ પૂજારીએ એક લાખ પુસ્તકોની લાઈબ્રેરી બનાવી!

માણસ ધારે તો ઘણું કરી શકે એનો પુરાવો કર્ણાટકના ગોકર્ણા ગામના ગણપતિ દેવેશ્વરે આપ્યો છે

સુખનો પાસવર્ડ

આશુ પટેલ

કર્ણાટકના નાનકડા ગોકર્ણા ગામના એક પૂજારીના અનોખા જીવન વિશે જાણવા જેવું છે. એ કોઈ સામાન્ય પૂજારી નથી. તેઓ ઈશ્વરની આરાધના તો કરે જ છે, પણ સાથે સાહિત્યના પણ ઉપાસક છે. તેમનું નામ છે ગણપતિ વેદેશ્વર. તેમણે 9 વર્ષની ઉંમરે સરસ્વતીની સાધના શરૂ કરી હતી એ પછી 85 વર્ષમાં તેમણે એક લાખથી વધુ પુસ્તકોનો ખજાનો એકઠો કર્યો.

આ અનોખા માનવી ગણપતિ વેદેશ્વરને પુસ્તકો પ્રત્યે બાળપણથી જ લગાવ થઈ ગયો હતો. એને કારણે તેમણે નવ વર્ષની ઉંમરે જ તેમના ગામમાં બાળસંઘ નામથી લાઈબ્રેરી શરૂ કરી હતી. તેમને વાપરવા માટે વડીલો તરફથી જે પૈસા મળતા એ તેઓ એ પુસ્તકાલય માટે બચાવતા. તેઓ આખું વર્ષ પૈસા બચાવીને પુસ્તકમેળાઓમાંથી પુસ્તકો ખરીદતા. પછી તેમણે તેમના પુસ્તકાલયનો વ્યાપ વધાર્યો. તેઓ તેમના નાનકડા પુસ્તકાલયમાં પુસ્તકોનો વધારો કરતા ગયા. તેઓ તેમના મિત્રોને પુસ્તકો ફેંકી દેવાને બદલે પોતાને આપવા કહેતા જેથી બીજા લોકો તે વાંચી શકે.

ગણપતિ વેદેશ્વરને પુસ્તકાલય સમૃદ્ધ બનાવવાની એવી લગની લાગી હતી કે તેઓ તેમના ગામના શિક્ષકોની મદદ માગવા માંડ્યા. એટલેથી જ તેઓ અટકી ન ગયા. તેમના પુસ્તકાલયમાં પુસ્તકોની સંખ્યા વધારવા માટે તેઓ નામાંકિત બૌદ્ધિકોને, જુદાં જુદાં ક્ષેત્રોની જાણીતી વ્યક્તિઓને તેમ જ દેશવિદેશના પુસ્તક પ્રકાશકોને પત્રો લખીને પુસ્તકો મોકલવા માટે વિનંતી કરતા. તેમણે બ્રિટનનાં વડાં પ્રધાન માર્ગારેટ થેચર અને આપણા રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્ર પ્રસાદ સહિત ઘણા દેશોના વડાઓને પણ પુસ્તકોની મદદ માગતા પત્રો લખવા માંડ્યા.

સ્વાભાવિક રીતે બધા લોકો તરફથી તેમને સાનુકૂળ પ્રતિભાવ ન મળતો, પણ ઘણા નામાંકિત માણસો તરફથી તેમને પુસ્તકો મળવા લાગ્યાં. કેટલાક જાણીતા માણસો પુસ્તકો તો મોકલતા, પણ સાથે તેમની પ્રવૃત્તિને પ્રોત્સાહન આપતા પત્રો પણ મોકલતા. એવો જ એક પત્ર તેમને લંડનની રોયલ એકડમી ઓફ આર્ટસના સભ્ય અને જાણીતા કલા વિવેચક હાર્બટ હીડ તરફથી મળ્યો હતો. તેમણે વેદેશ્વરની પ્રવૃત્તિની સરાહના કરતા પત્રની સાથે તેમને લંડનનાં વિવિધ કલા કેન્દ્રોનાં પુસ્તકો પણ મોકલ્યાં હતાં.

2016માં ફ્રેંચ આર્કિટેક્ટ ફ્રૅન્કોઇસ રોશેને ગણપતિ વેદેશ્વરનાં પુસ્તકાલય વિશે જાણીને બહુ રસ પડ્યો અને તેમણે વેદેશ્વરનાં ગામમાં જઈને તેમના પુસ્તકાલયમાં પ્રદાન કર્યું. તેમણે તેમની સહાયક સાથે મળીને પુસ્તકાલય ઉપર એક ડોક્યુમેન્ટરી ફિલ્મ પણ બનાવી.

ગોકર્ણા ગામનું આ પુસ્તકાલય દેશ-વિદેશમાં ખ્યાતિ પામ્યું છે, પણ ગોકર્ણા ગામના રહેવાસીઓને વેદેશ્વરના પુસ્તકાલયની કદર નથી. વેદેશ્વરના પુસ્તકાલયને મદદ કરવામાં કોઈ ગામવાસીને રસ પડતો નથી. ગણપતિ વેદેશ્વર ગોકર્ણા ગામમાં પાંચ હજાર ફૂટનાં મકાનમાં તેમનું પુસ્તકાલય ચલાવે છે. તેમણે એનું નામ સ્ટડી સર્કલ લાઇબ્રેરી’ રાખ્યું છે. સાડા આઠ દાયકાથી ચાલતા તેમના આ પુસ્તકાલયમાં અંગ્રેજી, ફ્રેન્ચ, જર્મન, ઉર્દૂ તેમ જ કન્નડ સહિતની ૪૦ ભાષાના વિવિધ વિષયોનાં પુસ્તકો છે. તેમના પુસ્તકાલયમાં ગુજરાતી પુસ્તકો પણ છે. એક લાખથી વધુ પુસ્તકો ધરાવતા પુસ્તકાલયમાં વેદ, ઉપનિષદ, સમાજવિદ્યા અને કવિતા સહિત અનેક વિષયોનાં પુસ્તકોનો સમાવેશ થાય છે. તેમના પુસ્તકાલયમાં ૨૦૦થી ૬૦૦ વર્ષ જૂની ઘણી દુર્લભ હસ્તપ્રતો પણ છે.

વેદેશ્વર તેમના પુત્ર, પુત્રવધૂ અને ચાર વર્ષની પૌત્રી સાથે ખૂબ સાદગીભર્યુ જીવન જીવે છે. તેમનો પુત્ર આર્યમ પિતાનો વારસો સંભાળવા માટે તૈયાર થઈ ગયો છે. તે કહે છે કે અમારા વિસ્તારના ઘણા લોકો અમને ગાંડા ગણે છે, પણ મારા પિતા પાસેથી હું એટલું શીખ્યો છું કે લોકોની ટીકાટિપ્પણીઓની પરવા કર્યા વિના આપણે આપણું કામ કરતા રહેવું જોઈએ.

ગણપતિ વેદેશ્વરના પુસ્તકાલયમાં કોઈ પણ વ્યક્તિ જઈ શકે છે. જો કે તેમના પુસ્તકાલયનો ઉપયોગ તેમના ગામના લોકોને બદલે દેશના વિવિધ વિસ્તારોના લોકો કરે છે. વિદ્યાર્થીઓથી માંડીને સંશોધકો અને ઈતિહાસકારો દેશના દૂરદૂરના વિસ્તારોમાંથી ગોકર્ણા ગામમાં ગણપતિ વેદેશ્વરના પુસ્તકાલયની મુલાકાત લે છે. તેમની આંખોમાં અનોખા આદમી માટે અહોભાવ અને આદરની લાગણી છલકતી હોય છે.

ગણપતિ વેદેશ્વર તેમના પુસ્તકાલયના ઘણાં દુર્લભ પુસ્તકો અને હસ્તપ્રતો વેચી નાખે તો કરોડપતિ થઈ શકે, પણ સરસ્વતીના આ સાધકને લક્ષ્મીમાં રસ નથી. કેટલાક લોકો તેમને કહે છે કે તેમની પાસે કરોડો રૂપિયાનો ખજાનો છે, પરંતુ વેદેશ્વર કહે છે: મેં ક્યારેય એવી ગણતરી કરી નથી કે મારા પુસ્તકાલયના પુસ્તકોનું મૂલ્ય કેટલું છે. હું મારા આ સંગ્રહમાંથી કશું પણ ક્યારેય નહીં વેચું. આ પુસ્તકો મારા નથી, પરંતુ લોકોના છે.’

Image courtesy: Francois Roche.

Aashu Patell Aashu Patel’s Friends Group

Posted in Ebooks & Blogspot

પુસ્તકપ્રેમીઓ માટે ઉપયોગી વેબસાઈટસ

[1] Readgujarati.com :-

  • ટૂંકી વાર્તા, પ્રવાસવર્ણન, નિબંધ, હાસ્ય-લેખ, કાવ્ય, ગઝલ, બાળસાહિત્ય, લઘુકથા, વિજ્ઞાનકથા સહિત વિવિધ પ્રકારના ગુજરાતી સાહિત્યનો રસથાળ. રોજેરોજ પ્રકાશિત થતી બે કૃતિઓ સાથે 3000થી વધુ લેખોનો સંગ્રહ.

[2] mavjibhai.com :-

  • ગુજરાતી સુગમ સંગીત, લોકગીત, ગઝલ તેમજ કાવ્યનો સમન્વય. મનગમતા ગીતો સરળતાથી શોધવા માટે કક્કાવાર અનુક્રમણિકા. 300 થી વધુ કવિઓ, 75થી વધુ સંગીતકારોની 1500થી વધુ કૃતિઓ.

[3] Layastaro.com :-

  • રોજેરોજ કવિતા, કવિતાનો આસ્વાદ અને વિવિધ પ્રકારના પદ્યસાહિત્યનું રસપાન કરાવતી વેબસાઈટ. સુપ્રસિદ્ધ કવિઓ તેમજ ગઝલકારોની ઉત્તમ રચનાઓ.

[4] Aksharnaad.com :-
ચૂંટેલા સાહિત્ય-લેખો, વાર્તાઓ, ગીરના પ્રવાસવર્ણનો, પુસ્તક સમીક્ષા તેમજ અનુવાદીત કૃતિઓ સહિત પ્રાર્થના-ગરબા-ભજનનું મનનીય સંપાદન.

[5] Gujaratilexicon.com :-

  • આશરે 25 લાખ શબ્દો ધરાવતો ઓનલાઈન ગુજરાતી શબ્દકોષ. ગુજરાતીથી અંગ્રેજી અને અંગ્રેજીથી ગુજરાતી શબ્દાર્થ શોધવાની સુવિધા. ગુજરાતી જોડણી તપાસવા સહિત વિવિધ પ્રકારની અન્ય ઉપયોગી સુવિધાઓ.

[6] Bhagwadgomandal.com :-

  • ૨.૮૧ લાખ શબ્દો અને ૮.૨૨ લાખ અર્થોને સમાવિષ્ટ કરતો ગુજરાતી ભાષાના સાંસ્કૃતિક સીમાસ્તંભરૂપ જ્ઞાનનો વ્યાપક, વૈજ્ઞાનિક અને ઉત્તમ ખજાનો. ડિજિટલરૂપમાં ઇન્ટરનેટ અને સીડી માધ્યમ દ્વારા ઉપલબ્ધ. સંપૂર્ણ રીતે યુનિકોડમાં ઓનલાઈન નિ:શુલ્ક ઉપલબ્ધ.

[7] Vmtailor.com :-

  • ડૉ. વિવેક ટેલરના સ્વરચિત કાવ્યોની સૌપ્રથમ બ્લોગ પ્રકારની વેબસાઈટ. સુંદર ગઝલો, ગીતો, હાઈકુ અને કાવ્યો. સચિત્ર ગઝલો સાથે પ્રત્યેક સપ્તાહે એક નવી કૃતિનું આચમન.
    (8) dadabhagwan.in
    આધ્યાત્મિક ક્ષેત્રે ગુજરાતનો ડંકો દેશ પરદેશ માં વગાડનાર દાદા ભગવાન વડોદરા ના જ હતા. તેમના બધાજ પુસ્તકો ઉપલબ્ધ છે. Free download.
    [8] Vicharo.com :-
  • વ્યાખ્યાતા શ્રી કલ્પેશ સોનીના સ્વરચિત ચિંતનલેખોનું સરનામું. એ સાથે કવિતા, ગીત, જીવનપ્રસંગ અને હાસ્યલેખનો સમાવેશ. દર સપ્તાહે એક નવી કૃતિનું પ્રકાશન.

[9] Mitixa.com :-

  • કાવ્ય અને સંગીત સ્વરૂપે ગુજરાતી લોકગીતો, ભક્તિગીતો, શૌર્યગીતો, ગઝલો, ફિલ્મી ગીતો તેમજ અન્ય સુપ્રસિદ્ધ રચનાઓ.

[10] Sheetalsangeet.com :-

  • ઈન્ટરનેટ પર 24 કલાક પ્રસારીત થતો ગુજરાતી રેડિયો.

[11] Rankaar.com :-

  • પ્રાચીન-અર્વાચીન ગીતો, ગઝલો, કાવ્ય, ભજન, બાળગીતો, લગ્નગીત, સ્તુતિ, હાલરડાં સહિત નિયમિત પ્રકાશિત થતી સંગીતબદ્ધ રચનાઓનો સમન્વય.

[12] Urmisaagar.com :-

  • સ્વરચિત ઊર્મિકાવ્યો તેમજ ગુજરાતી સાહિત્યના કેટલાક ચૂંટેલા કાવ્યો,ગઝલોનું સંપાદન.

[13] Cybersafar.com

  • કોલમિસ્ટ શ્રી હિમાંશુ કિકાણીની ટેકનોલોજીના વિષયોને સરળ ભાષામાં સમજાવતી વેબસાઈટ.

[14] Saurabh-shah.com :-

  • જાણીતા પત્રકાર-લેખક શ્રી સૌરભ શાહની વેબસાઈટ.

[15] Jhaverchandmeghani.com :-

  • રાષ્ટ્રીય શાયર શ્રી ઝવેરચંદ મેઘાણીની વેબસાઈટ.

[16] Anand-ashram.com :-

  • સંતવાણી અને સંતસાહિત્ય ક્ષેત્રે કાર્ય કરનાર ડૉ. નિરંજન રાજ્યગુરુની વેબસાઈટ.

[17] Adilmansuri.com :-

  • કવિ શ્રી આદિલ મન્સૂરીની વેબસાઈટ.

[18] Rajendrashukla.com :-

  • જાણીતા કવિ-ગઝલકાર શ્રી રાજેન્દ્ર શુક્લની વેબસાઈટ.

[19] Manojkhanderia.com :-

  • કવિશ્રી મનોજ ખંડેરિયાની વેબસાઈટ.

[20] Pannanaik.com :-

  • કવિયત્રી પન્ના નાયકની વેબસાઈટ.

[21] Rameshparekh.in :-

  • કવિશ્રી રમેશ પારેખની વેબસાઈટ.

[22] Harilalupadhyay.org :-

  • સાહિત્યકાર શ્રી હરિલાલ ઉપાધ્યાયની વેબસાઈટ.

[23] Gujaratisahityaparishad.org :-

  • ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદની વેબસાઈટ.

[24] Nirmishthaker.com :-

  • સુપ્રસિદ્ધ કવિ, કાર્ટૂનિસ્ટ અને હાસ્યલેખક શ્રી નિર્મિશ ઠાકરની વેબસાઈટ.

[25] Vicharvalonu.com :-

  • જાણીતા સામાયિક ‘વિગેરે

[26] http://pustakalay.com/sahitya.htm :-

પુસ્તક ભેટ મેળવવા માટે Like કરો અમારું ફેસબુક પેઈજ અને ભાગ લો પુસ્તક ભેટમાં
http://www.fb.com/impustakpremi
ઈન્સ્ટાગ્રામ
Www.instagram.com/impustakpremi

Posted in Ebooks & Blogspot

e-Library


|| e-Library ||

यह eLibrary है, इसमें कई सौ अमूल्य ग्रंथों के PDF हैं, ताकि यह ज्यादा से ज्यादा लोगों के काम आ सकें, देश धर्म संबंधी अमूल्य पुस्तकें इन लिंक में संग्रहीत हैं, आप विषय देखकर लिंक खोलें तो बहुत सी पुस्तकें मिलेंगी, सभी पुस्तकें आप निशुल्क download कर सकते हैं, इन लिंक्स की किताबें दो साल में अलग अलग स्त्रोतों से इकट्ठी की गईं हैं, अपनी पसंद की किताबें पढ़ें और शेयर करें…

Aadi Shankaracharya – आद्य शंकराचार्य :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRallkZ0VIWnRPVjA

Sri Aurobindo – श्री अरविंदो :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRSWktaVFPa2tSa2s

Swami Dayananda – स्वामी दयानंद :-
https://drive.google.com/folder/d/0B1giLrdkKjfRZnUxOEpPSVBHVzQ/edit

Swami Vivekanand – स्वामी विवेकानन्द :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRMFAtTi1yUFAzdW8

Swami Shivanand – स्वामी शिवानंद :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRYXJDclQwYTBfWFk

Swami Ramteerth – स्वामी रामतीर्थ :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRNGlYZzhqTEQtcU0

Sitaram Goel – सीताराम गोयल :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRT19aT3pnZ0tvODA

Veer Savarkar – वीर सावरकर :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRbE0wQng5YVZmb1E

P.N.Oak – पी.एन. ओक :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRRUVTTHpHVGhMVmM

हिन्दू, राष्ट्र:-
https://drive.google.com/folder/d/0B1giLrdkKjfRNW1scHdGMHQzZ0U/edit

Basic Hinduism –
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRTXdpN29OTUQ0Q3c

Hindutva and India :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRNzh0MXhyRVpiVEE

Islam Postmortem – इस्लाम की जांच पड़ताल :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRdjB2R1VNTTk2Q3M

Christianity Postmortem – बाइबिल पर पैनी दृष्टि :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRcHJfRnFkRGFQcFk

Autobiography – आत्मकथाएं :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRbEpPUGcydTZlWDQ

धर्म एवं आध्यात्म –
https://drive.google.com/folder/d/0B1giLrdkKjfRRzViUEdGMnI2Smc/edit

यज्ञ Yajna –
https://drive.google.com/folder/d/0B1giLrdkKjfRUThPYWlldEd6NVE/edit

Brahmcharya – ब्रह्मचर्य :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRNzJmbWpSYmg5bjQ

Yog – योग :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRcWZ1NzBoWER2Tkk

Upanishad – उपनिषद :-
https://drive.google.com/folder/d/0B1giLrdkKjfRNDJiQVFDbVFjbGc/edit

Geeta – श्रीमद्भगवद्गीता :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRWk9KVno2V3NNLXM

Manusmriti – मनुस्मृति :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRTXlYQUJhUXNWM00

Valmeeki and Kamba Ramayan – वाल्मीकि व कम्ब रामायण :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRa18yTE5EM1Z3Zk0

Puran – पुराण :-
https://drive.google.com/open?id=0B1giLrdkKjfRZnB1NnBCblVoUm8

Books on Vedas – वेदों पर किताबें :-
https://drive.google.com/folder/d/0B1giLrdkKjfRSU9OVzBfbENTcDg/edit

Maharshi Dayananda – महर्षि दयानंद :-
https://drive.google.com/folder/d/0B1giLrdkKjfRN2RzYVdFZWI1a0U/edit

————-Complete commentaries on Veda – सम्पूर्ण वेद भाष्य ——–

RigVeda – ऋग्वेद सम्पूर्ण –
https://drive.google.com/folder/d/0B1giLrdkKjfROXl0b3B0RFpkWEE/edit

YajurVeda – यजुर्वेद सम्पूर्ण –
https://drive.google.com/folder/d/0B1giLrdkKjfRby02cXFWbnQ2b2M/edit

SamaVeda – सामवेद सम्पूर्ण –
https://drive.google.com/folder/d/0B1giLrdkKjfRNnh4ZG5PdUJ2bkU/edit

AtharvaVeda – अथर्ववेद सम्पूर्ण –
https://drive.google.com/folder/d/0B1giLrdkKjfRMFFXcU9waVl4aDQ/edit

🙏🙏

Posted in Ebooks & Blogspot

History records on Chhatrapati Shivaji


History records on Chhatrapati Shivaji
Sr No. Reference Books on Shivaji Author’s Name
1. Marathi Riyasat : Shahaji Raje Bhosale G.S.Sardesai.
2. Marathi Riyasat : Shak Karta Shivaji G.S.Sardesai.
3. Shri Shivchhatrapati T.S.Shejavalkar
4. Chhatrapati Shivaji Maharaj V.C.Bendre
5. Maratha -Swaraj-Sansthapak Shri Shivaji Maharaj C.V.Veidya
6. Maratha samrajya R.V.Oturkar
7. Mahan Bandakhor ( Grand Ribel  Denis Kinked) Bhagavant Deshmukh
8. Shivarayashi Aathavave( Sanyukat Vevasthapan Mandal,Mumbai) Government Press
9. Marathishahi Aadi-anta or culture Ithihas shastra Aprabudha
10. Jayram Pindekrut RadhaMadhavVilasChanpu:Shahaji Maharaj V.K.Rajwade
11. Itihasik Prastavana V.K.Rajwade
12. Shivaji Nibandhavali ( Part one and two ) Shivacharitra Office Pune
13. Maharashtra Itihas L.K.Chipalunkar
14. Punyashalok Chhatrapati Shivaji Balshastri Hardas
15. Shivaji Rajniti B.V.Bhat
16. Chhatrapati Shivaji Maharaj D.V.Kale
17. Chatriya Kulvant Chhatrapati Shivaji Maharaj Charitra K.A.Keluskar
18. Hinavi swaraj and Mugal Madhavrao Pagadi
19. Dagalbaj Shivaji K.C.Thakare
20. Marathi Riyasat : Stirabudhi Rajaram G.S.Sardesai
21. Aray Virangana K.B.Dongare
22. Shak Karte Shri Shiv Chhatrapati Maharaj  7 episode Charitra (Malhar Ramrao Chitnis ) R.V.Herwadkar
23. Shiv Charitra- Ek study Madhavrao Pagadi
24. Maratha Bakhar ( Grant daf ‘History of the Maratha’s ‘) Devid Kepan
25. Shivputra Sambhaji Kamal Gokhale
26. Marathe and Engraj N.C.Kelkar
27. Pratapgad war G.V.Modak
28. Rajwade Laxmanshastri Joshi
29. Aarvachin Maharashtrakalatil Rajyakarbharacha study S.N.Joshi
30. Shri Chhatrapati Rajaram Maharaj V.S.Bendre
31. Marathe and Aurangjeb Madhavrao Pagadi
32. Mugal-Maratha sangharsha ( Pharashi) Madhavrao Pagadi
33. Mugal-Marathe ( Tarikhe dilkusha) Madhavrao Pagadi
34. Maratha swatantryayudha Madhavrao Pagadi
35. Maratha Itihas Lectures N.R.Pathak
36. Chhatrapati Sambhaji Maharaj V.C.Bendre
37. Aval Marathshahi antaswaroop G.C.Sardesai
38. Shri Shahaji Raje Bhosale Shidhar Telkar
39. Sanadpatre Mavaji,Parasnis
40. Marathi sattecha Utkarsha(M.G.Ranade Rise of Maratha Power) N.R.Pathak
41. Maratha Itihas sadhane (Portugij Bragans Parera) S.S.Desai
42. Shri Shivrayanchi Agra Garudzep G.D.Savarkar
43. Shivaji and Chandrao More C.V.Vedya
44. Shri Shiv Chhatrapati 91 Kalmi Bakhar V.S.Vakaskar
45. Chhatrapati Shri Shivaji Raje Bakhar(Krushnaji Anant) S.N.Joshi
46. Shiv Kalin -Letters collection Shivcharitra office
47. Portugij Marathe history P.S.Pisurlekar
48. Shivaji and shivyug Sadashiv Athwale
49. Maratha uday and utkarsha P.N.Deshpande
50. Shivaji avtar karya S.R.Sunthankar
51. Adnyapatra ( Ramchandrapant Amataya) V.D.Rao
52. Vatanpatre Nivadepatre Mavaji & Parasnis
53. Shri Shiv Digvijay P.R.Nandurbarkar & L.K.Dandekar
54. Maratha Patrarup Itihas D.V.Apate and  R.V. Oturkar
55. Yugpravartak Shivaji Maharaj V.K.Bhave
56. Sardesai Smarak Grantha S.R.Tikekar
57. Raygad Jivankatha S.V.Aavalaskar
58. Shivabharat (Parmanand) S.M.Divekar
59. Maharashtra History Manjiri Dattopant Apate
60. Tukaram Darshan G.B.Sardar
61. Santavandmaya Phalshruti G.B.Sardar
62. Santkavi Tukaram Nirmalkumar Phadakule
63. Shri Samartha Charitra N.R.Pathak
64. Prachin Marathi Vandmaya itihas A.N.Deshpande
65. Prachin Marathi Vandmaya itihas L.R.Nashirabadkar
66. Maharani Tarabai Jayashigrao Pawar
Books in English
1. Shivaji and his Times Jadunath Sarkar
2. House of Shivaji Jadunath Sarkar
3. Chhatrapati Shivaji Madhavrao Pagadi
4. Maratha Mugal relations 1680-1707 Madhavrao Pagadi
5. History of the Marattas James Grant Duff
6. New History of the Marattas G.S.Sardesai
7. The rise of the Maratha Power S.L.Karandikar
8. Shivaji-a study in Leadership Jadunath Sarkar
9. Shivaji The Pragmatist K.L.Mahaley
10. Shivaji the Great Bal Krishna
11. Administrative system of the Maratah’s S.N.Sen
12. The founding of Maratha Freedom S.K.Sharma
13. The Deliverance or the Escape of Shivaji -the Great from Agra G.K.alias Baba Saheb Deshpane
14. Shivaji S.V.Raddi
Posted in Ebooks & Blogspot

Library in the shape of a book


Library in the shape of a book

A  library in the shape of an open book is expected to open next year in Dubai. The Mohammed bin Rashid Library in Al Jaddaf will hold more than 1.5 million volumes, 1 million audio books and 2 million e-books, making it the world’s largest electronic collection and the biggest library in the Arab world.

Posted in Ebooks & Blogspot

हिन्दी के सर्वश्रेष्ठ ब्लॉगों की डायरेक्टरी


हिन्दी के सर्वश्रेष्ठ ब्लॉगों की डायरेक्टरी (2014-15 संस्करण)
4yashoda मेरी धरोहर
aadhunikhindisahitya आधुनिक हिंदी साहित्य
aajtak-patrika दीपक भारतदीप की हिन्दी एक्सप्रेस पत्रिका
aapkaablog आपका ब्लॉग
aarambha आरम्भ
akanksha-asha Akanksha
akpathak3107 गीत ग़ज़ल औ गीतिका
amitaag Safarnaamaa… सफ़रनामा…
anitanihalani मन पाए विश्राम जहाँ
anubhaw अनुभव
apnapanchoo अपना पंचू
apninazarse अपनी नज़र से
archanachaoji मेरे मन की
artharthanshuman Arthaat
aruncroy सरोकार
ashaj45 स्वप्नरंजिता
asuvidha असुविधा….
bal-kishore Bal-Kishore
bamulahija Bamulahija
bastarkiabhivyakti बस्तर की अभिव्यक्ति -जैसे कोई झरना…
batangad बतंगड़ BATANGAD
bhadas भड़ास blog
brajkiduniya ब्रज की दुनिया
chaitanyanagar हंसा जाइ अकेला
chandkhem हरिहर
charchamanch चर्चा मंच
chavannichap chavanni chap (चवन्नी चैप)
creativekona क्रिएटिव कोना
dakbabu डाकिया डाक लाया
dehatrkj देहात
devendra-bechainaatma बेचैन आत्मा
dillidamamla ऐवें कुछ भी
doosrapahlu दूसरा पहलू
drashu ***…….सीधी खरी बात…….***
dr-mahesh-parimal संवेदनाओं के पंख
ekla-chalo एकला चलो
ek-shaam-mere-naam एक शाम मेरे नाम
filmihai साला सब फ़िल्मी है…
firdausdiary Firdaus Diary
fulbagiya Fulbagiya फुलबगिया
geetkalash गीत कलश
gopalagarwal gopal agarwal
gopalpradhan ज़माने की रफ़्तार
gustakh गुस्ताख़
halchal.org मानसिक हलचल
hashiya हाशिया
hathkadh Hathkadh
indorepolice Indore Police News
jankipul जानकीपुल
jlsingh jls
johaisohai जो है सो है
jomeramankahe जो मेरा मन कहे
kabaadkhaana कबाड़खाना
kalambinbaat बातें अपने दिल की
katarbyont कतरब्योंत
kavitarawatbpl KAVITA RAWAT
kpk-vichar मेरे विचार मेरी अनुभूति
krantiswar क्रांति स्वर
kuch-ankaha-sa baat ek ankahi si h
kuldeepkikavita man ka manthan. मन का मंथन।
kumarendra रायटोक्रेट कुमारेन्द्र
laharein लहरें
laltu आइए हाथ उठाएँ हम भी
lifeteacheseverything मेरी भावनायें…
likhdala likh dala
madhepuratoday मधेपुरा टुडे 
mankevatayan मन के वातायन(Mankevatayan)
manoramsuman मनोरमा
mishrsunil सुनील मिश्र
mithilesh2020 Mithilesh’s Pen
moomalnews moomal news
mykalptaru कल्पतरु
naisadak कस्‍बा qasba
nayabasera खामोश दिल की सुगबुगाहट…
neerajjaatji मुसाफिर हूँ यारों
omjaijagdeesh वंदे मातरम्
onkarkedia कविताएँ
pahleebar पहली बार
parisamvad परवाज़… शब्दों के पंख
prabodhgovil Kehna Padta Hai/कहना पड़ता है
pramathesh jigyasa जिज्ञासा
prasunbajpai.itzmyblog पुण्य प्रसून बाजपेयी
pratibhakatiyar प्रतिभा की दुनिया
praveenpandeypp न दैन्यं न पलायनम्
priyankaabhilaashi प्रियंकाभिलाषी..
purushottampandey जाले
purvaai.wordpress पुरवाई
radioplaybackindia RADIO Playback India 
rahgiri हिन्दी का प्रथम फ़ोटोग्राफी ब्लॉग
ranars Agri Commodity News English-Hindi
rangwimarsh rangwimarsh
rooparoop रूप-अरूप
rozkiroti रोज़ की रोटी – Daily Bread
rythmsoprano हिंदी फिल्म संगीत का खजाना
sadalikhna सदा
sandhyakavyadhara मैं और मेरी कविताएं
sangrahaursankalan संग्रह और संकलन
sapne-shashi sapne(सपने)
sarokarnama सरोकारनामा
satish-saxena मेरे गीत !
seedhikharibaat सीधी खरी बात..
shaakuntalam शाकुन्तलम्
shabdshikhar शब्द-शिखर
shalinikaushikadvocate कानूनी ज्ञान
sharmakailashc Kashish – My Poetry
shashwat-shilp शाश्वत शिल्प
shyamthot श्याम स्मृति..
sriramprabhukripa श्रीराम प्रभु कृपा: मानो या न मानो
sudhinama Sudhinama
sumanmeet बावरा मन
sunitadohare sach ka aaina
sushma-aahuti ‘आहुति’
tamasha-e-zindagi तमाशा-ए-जिंदगी 
teesarakhamba तीसरा खंबा
tensionproof Y K SHEETAL 
theastrologyonline The Astrology Online
travelwithmanish मुसाफ़िर हूँ यारों… (Musafir Hoon Yaaron…)
tsdaral अंतर्मंथन
ulooktimes उलूक टाइम्स
usiag नयी उड़ान +
vandana-zindagi जिन्दगी
vrinittogether रंग बिरंगी एकता
wwwsamvedan सहज साहित्य
yehmerajahaan Yeh Mera Jahaan
zealzen ZEAL
Posted in Ebooks & Blogspot

हिन्दी वेब साइटें


 

Hindi website
Hindi blog
  www.hindisahityasarovar.blogspot.com/
   hinkhoj.com
 Google Hindi
 Raftaar.in
 भारत    विकास    प्रवेशद्वार
 मुक्त    ज्ञानकोष    विकिपीडिया    से
 http://hindi.webdunia.com/
  हिन्दी  – इन्टरनेट
 http://agoodplace4all.com/
 http://hindinest.com/
 http://www.apnihindi.com
 http://www.achhikhabar.com/
 http://www.hindihomepage.com/
 हिंदी   में   कंप्यूटर   जानकारी   इस   लिंक   पर   क्लिक   करे
Rojgarsamachar
Bombay Stock Exchange – BSE Hindi site for SENSEX
mainstree.comमहिलाओं    के    लिए
 http://hindiuniverse.blogspot.com/
Jagran Yahoo! India – World’s Largest Hindi Portal

वेब पोर्टल
1. स्वतन्त्र आवाज़[http://www.swatantraawaz.com]
2. जोश १८ हिन्दी पोर्टल[http://www.josh18.com]
3. याहू हिन्दी मे[http://in.hindi.yahoo.com]
4. शैक्षिक सॉफ़्टवेयर[http://educationalsoftware.wikidot.com/]
5. तरकश[http://www.tarakash.com]
6. कैफेहिन्दी[http://cafehindi.com]
7. हिन्दी वेब[http://www.hindiweb.net]
8. वेब दुनिया- हिन्दी पोर्टल[http://hindi.webdunia.com]
9. एम.एस.एन. हिन्दी मे[http://www.msn.co.in/hindi]
10. हिन्दी सागर[http://www.hindisagar.com/]
11. सिफी – वेब पोर्टल[http://sify.com/hindi/]
12. हिन्दी पोरटल[http://thatshindi.oneindia.in/]
13. रोजगार समाचार[http://www.rojgarsamachar.gov.in/]
14. रविवार[http://raviwar.com]
15. माई वेबदुनिया[अपना पोर्टल][http://www.mywebdunia.com/]
16. नुक्कड[http://www.nukkad.info]
17. विस्फोट[http://visfot.com]
18. अ ओ एल(AOL) हिन्दी मे[http://www.aol.in/hindi/]
19. ओपन ऑफीस[http://www.hi.openoffice.org/]
20. राष्ट्री य पोर्टेल[http://india.gov.in/hindi/default.htm]
21. भड़ास ४ मीडिया[http://www.bhadas4media.com]
22. आलोक तोमार (खबरें)[http://www.aloktomar.com]
23. प्रभा साक्षी – हिन्दी समाचार-विचार पोर्टल[http://www.prabhasakshi.com/]
24. जन संदेश[http://www.jansandesh.com]
25. सृजन गाथा[http://www.srijangatha.com]
26. हेल्लो रायपुर[http://www.helloraipur.com]
27. ओनली माय हेल्थ[http://www.onlymyhealth.com/HEALTH/index.page?locale=hi_IN]
28. इन्सैट टी वी न्यूज़[http://www.insighttvnews.com]
29. एन एन आई-न्युज[http://www.nnilive.com]
30. इनसाइड स्टोरी[http://www.insidestorymedia.com/]
31. टाटा इंडिकॉम[http://www.tataindicom.com/t-personal-hi.aspx]
32. इण्डियन रूरल न्यूज एजेंसी[http://www.irna-news.com]
33. पत्रकारिता कोश[http://hindustanimedia.com/index.html]
34. कावेरी न्यूज़[http://www.kaverinews.com]
35. वेब वार्ता[http://www.webvarta.com]
36. हरिहर झा[http://hariharjhahindi.wordpress.com/]
37. अपनीबात[http://apnibaat.org/]
38. कल हमारा है[http://www.bimalrai.blogspot.com]
39. यू पी लाइव न्यूज़[http://www.uplivenews.in]
40. मीडिया मंच -मीडिया की ख़बरों का नंबर 1 न्यूज़ पोर्टल[http://mediamanch.com/Mediamanch/NewSite/Index.php]
41. खबरयार[http://khabaryaar.tk/]
42. Bihar Portal Hindi[http://www.brandbihar.com]
43. आंजरिया भोजपुरी पोर्टल[http://www.anjoria.com]   44. गुड प्लेस फोर आल[http://www.agoodplace4all.com/]

शिक्षा
1. N.C.E.R.T. किताबें ऑनलाईन[http://www.ncert.nic.in]
2. हिन्दी विकिपिडिया[http://hi.wikipedia.com]
3. कंप्युटर शिक्षा[http://www.tech-faq.com/lang/hi/]
4. हिन्दी पुस्तकें[http://www.pustak.org/]
5. सरल हिन्दी[http://www.saralhindi.com]
6. [NCERT]-हिन्दी किताबें पढें[http://books.hinkhoj.com/?catid=29]
7. सेहतनामा-बिमारी जानकारी[http://sehatnama.mla.iitk.ac.in/]
8. निरोगः हिन्दी स्वास्थय पत्रिका[http://www.nirog.info]
9. केरियर सलाह[http://www.careersalah.com]
10. पुस्तक संग्रह[http://books.hinkhoj.com]
11. स्वास्थय संसार[http://www.traditionalmedicine.agoodplace4all.com/]
12. श्वूंग-पुस्तक सार, निबन्ध[http://hi.shvoong.com/]
13. तकनीक.कॉम[http://takneek.com]
14. हिन्दी पुस्तके [व्रिहाद][http://vrihad.com:5200/bs/home.php]
15. विकी पुस्तकालय[http://hi.wikibooks.org/]
16. करियर दिशा[http://www.careerdisha.org]
17. इंदिरा गांधी युनिवर्सिटी[http://www.ignou.ac.in/webhindi/index.htm]
18. सिवम-हिन्दी इ-लर्निंग[http://hindi.syvum.co.in/]
19. मनोवेदःमानसिक स्वास्थय[http://www.manoveda.com]
20. अक्षय जीवन[http://www.akshyajeevan.com]
21. तकनीकी जानकारियां[http://www.vivekvaishnav.blogspot.com]
22. संस्कारों की पतवार[http://praveensahu.webs.com/]
23. संस्कारों की पतवार[http://praveensahu.webs.com/]
24. आई आई टी कानपुर हिन्दी मे[http://www.iitk.ac.in/hindi]
25. भाषिणी[http://www.bhashini.com/Hindi/Home.html]
26. न्यू उडा़न[http://www.newudaan.blogspot.com]
27. विधी शास्त्र अभिलाषी[http://www.lawentrance.com/hi/]
28. ब्लेंडर – ३डी एनीमेशन[http://blenderhindi.wikidot.com]
29. आई आई टी बॉम्बे हिन्दी मे[http://www.iitb.ac.in/hindi/]
30. भारतीय प्रोद्योगिकी संस्थान दिल्ली[http://www.iitd.ac.in/hindi/index.html]
31. झरोखा- आई आई टी खड़गपुर[http://www.mymail.iitkgp.ernet.in/jharokha/]

भारत सरकार
1. भारत का राष्ट्रीय पोर्टल[http://india.gov.in/hindi/]
2. भारत सरकार राजभाषा विभाग[http://www.rajbhasha.gov.in/]
3. राष्ट्रीय ज्ञान आयोग[http://knowledgecommission.gov.in/hindi/default.asp]
4. भारतीय रेल[http://www.indianrailways.gov.in/hindi/hindex.htm]
5. बी.एस.एन.एल [BSNL] (हिन्दी)[http://www.bsnl.co.in/Bsnl_Hindi/]
6. लोक सभा चुनाव[http://www.loksabhachunav.com]
7. केन्द्रीय हिन्दी निदेशालय[http://hindinideshalaya.nic.in]
8. भारतीय भाषाओ के लिये प्रौद्योगिक विकास[http://www.ildc.in/hindi/hindex.aspx]
9. केंद्रीय हिंदी शिक्षण मंडल[http://www.hindisansthan.org/hi/index.htm]
10. भुवन (इसरो)[http://www.bhuvan.nrsc.gov.in/index_hindi.html]
11. भारत विकास प्रवेशद्वार[http://www.indg.in/india/home-page-hi]
12. भारतीय अंतरिक्ष अनुसंधान केन्द्र[http://www.isro.org/hindi/index.html]
13. पत्र सुचना कार्यालय[http://pib.nic.in/hrelease/hpress-rel.asp]
14. इफफो की हिन्दी वेबसाईट[http://www.iffco.nic.in/applications/iffcowebr5.nsf/new_layout_hindi]
15. भारतीय राज्य फार्म निगम[http://sfci.nic.in/hindi/index.asp]
16. भारत जल पोर्टल[http://www.indiawaterportal.org/hi/index.html]
17. हिन्दुस्तान एरोनॉटिक्स लिमिटेड[http://www.hal-india.com/hindi/index_h.asp]
18. टी डी आई यल [भारतीय भाषाओ का प्रौद्योगिकी विकास[http://tdil.mit.gov.in/hindi_site/homepage.htm]
19. नागौर की आवाज[http://www.nagaurkiawaz.blogspot.com]
20. भारतीय विमानपत्तन प्राधिकरण[http://www.airportsindia.org.in/hindi/hindimain.jsp]
21. टी सी आई एल[http://www.tcil-india.com/hindi/]
22. पीएफसी[http://www.pfcindia.com/hindiwebsite/index_hindi.html]

इंटरनेट
1. मस्ट डाउनलोड[http://hi.mustdownloads.com/]
2. इंटरनेट पर हिन्दीः कहाँ पर क्या?[http://hi.wikipedia.org/wiki/Web_Hindi_Resources]
3. इंटरनेट_पर_हिन्दी_के_साधन[http://hi.wikipedia.org/wiki/इंटरनेट_पर_हिन्दी_के_साधन]
4. गुरुजी हिन्दी खोज[http://www.guruji.com/hi]
5. विस्फोट.कॉम[http://www.visfot.com/]
6. गुगल हिन्दी निर्देशिका[http://www.google.com/Top/World/Hindi]
7. रफ्तार (हिन्दी मे खोजे)[http://www.raftaar.com]
8. ओपन डायरेकटरी हिन्दी[http://www.dmoz.org/World/Hindi/]
9. माईक्रोसोफ्ट डाऊनलोड केन्द्र[http://www.microsoft.com/downloads/Search.aspx?displaylang=hi]
10. हिंदी टूलबार पिटारा[http://hindiblog.ourtoolbar.com/]
11. भोमियो (हिन्दी खोज गुगल,याहू,लाइव)[http://www.bhomiyo.com]
12. युनीकोड हिन्दी यंत्र[http://www.unicodehindi.com/]
13. हिन्दी ब्लॉगस[http://www.hindiblogs.org/]
14. हिन्दी कलम[http://hindikalam.com/]
15. हिन्खोज.कॉम : हिन्दी मे खोजे[http://www.hinkhoj.com]
16. हिन्दी ग्रीटिन्ग कार्ड्[http://greetings.hinkhoj.com]
17. भारतीय भाषाओं के लिए प्रोद्योगिकी विकास[http://www.ildc.in/Hindi/Hindex.aspx]
18. यंत्रं हिन्दी खोजक[http://yanthram.com/hi/]
19. छहारी हिन्दी कीबोर्ड[http://www.chhahari.com/unicode/]
20. हिन्दी गियर[http://www.hindigear.com]
21. हिंदी एडिटर (Hindi Editor)[http://www.hindieditor.com]
22. संधान हिन्दी खोज[http://www.sandhaan.com/]
23. नारद-हिन्दी चिट्ठा संग्रहक[http://narad.akshargram.com/]
24. बागे वफा[http://bagewafa.wordpress.com]
25. राईटका हिन्दी टंकण यंत्र[http://www.writeka.com/scripton/hindi/]
26. क्विलपैड हिन्दी टंकण[http://quillpad.com/hindi/]
27. हिन्दी वर्डप्रेस[http://hi.wordpress.com/]
28. हिंदी की बिंदी[http://hindikibindi.com/index.php]
29. तरकक्ष संचिका[http://www.tarakash.com/dir/]
30. पॉडभारती – अपनी बोली अपनी बात[http://www.podbharti.com]
31. ब्लॉग वाणी[http://www.blogvani.com/]
32. गमभन टंकन सुविधा[http://www.var-x.com/gamabhana]
33. हिन्दी टुलबार -हिन्दी गाथा[http://www.hindigatha.blogspot.com/]
34. चिट्ठा जगत[http://www.chitthajagat.in/]
35. हिंखोज निर्देशिका[http://dir.hinkhoj.com]
36. ब्लॉगलिखी[http://bloglikhi.com/]
37. युतोपियन विशन-हिन्दी मे लिखे[http://utopianvision.co.uk/hindi/write/]
38. सारथी -हिन्दी चिट्ठा संग्रहक[http://sarathi.info/]
39. युयम -समाचार संग्रहक[http://hindi.yuyam.com/]                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             समाज
1. हिन्दी संसार[http://hindisansar.com/]
2. विश्व हिन्दी[http://www.vishwahindi.com/]
3. ग्लोबल वोयसेज [हिन्दी][http://hi.globalvoicesonline.org/]
4. हिन्दीमैटरीमोनी हिन्दी मे[http://www.hindimatrimony.com/hindi-index.html]
5. फेसबुक हिंदी[http://hi-in.facebook.com/]
6. हिंखोज चर्चा[http://charcha.hinkhoj.com/]
7. कॉरपोरेट सामाजिक उत्तरदायित्व[http://www.indiacsr.in/]
8. अंतर्राष्ट्रीय हिन्दी समिती[http://www.hindi.org]
9. युवा दख़ल[http://naidakhal.blogspot.com]
10. राष्ट्रीय स्वाभिमान आन्दोलन[http://www.swabhiman.in]
11. अक्षरग्रामः हिन्दी चिट्ठा समाज[http://www.akshargram.com/]
12. पिन कोड खोजे[http://hi.pincode.net.in]
13. अक्षरग्राम परिचर्चा[http://www.akshargram.com/paricharcha/]
14. हर्ष कम्पुटर[http://harshlaxmansoni.blogspot.com/]
15. वेनिस होटल व्यूह ग्रैंड केनाल[http://www.hotelprincipevenice.it/hi/]
16. होटल रियलटो वेनिस होटल[http://www.rialtohotel.com/hi/index.htm]
17. होटल मोन्टेकार्लो[http://www.hotelmontecarlorome.com/hi/index.htm]
18. वेनिस होटल टोरिनो[http://www.hoteltorino.com/hi/index.htm]
19. होटल पलात्ज़ो प्रिउली[http://www.hotelpriuli.com/hi/]
20. होट्ल लिरिको[http://www.hotelirico.com/hi/index.htm]
21. वेनिस होटल, Hotel Ca’ dei Conti[http://www.cadeiconti.com/hi/]
22. होटल पैलेस बौनवेक्किआती ने वेनिस[http://www.palacebonvecchiati.it/hi/index.htm]
23. जोरजोने होटल वेनिस[http://www.hotelalvagon.com/hi/index.htm]

ज्योतिष
1. हिन्दी ज्योतिष[http://hindijyotish.com]
2. एनडीटीवी ज्योतिष[http://www.ndtvkhabar.com/Astro.aspx]
3. फ्युचर प्वांट ज्योतिष[http://www.futurepointindia.com/hindi/index.htm]
4. वेब दुनिया राशिफल[http://hindi.webdunia.com/religion/astrology/raashi/]
5. राशिफल | ज्योतिष | संपूर्ण[http://news.raftaar.in/Hindi-News/Rashiphal]
6. एम एस एन ज्योतिष[http://hindi.in.msn.com/astrology]
7. ज्योफतिष दर्शन[http://allastrology.blogspot.com]
8. जागरण राशिफल[http://in.jagran.yahoo.com/rashiphal/]
9. ज्योतिष भादोरिया[http://www.astrobhadauria.in]
10. नयापत्रिका राशिफल[http://www.nayapatrika.com/horoscope.php]
11. जोश १८ पे राशिफल[http://www.josh18.com/astrology.html]
12. ज्योततिष | जन्मwकुंडली | भारतीय ज्यो/तिष[http://www.findyourfate.com/fyf_H.html]
13. नवभारत राशिफल[http://www.navabharat.net/20071014/bha004.html]
14. दिनमान-पंचाँग[http://www.dinman.com]
15. हिन्दी लोक ज्योतिष[http://www.hindilok.com/content.asp?contenttype=Jyotish]
16. ज्योतिष की सार्थकता[http://blog.panditastro.com]
17. गुरुत्वकर्यालय[http://gurutvakaryalay.blogspot.com]
18. ग्रह और बीमारियाँ[http://astrobhadauria.wikidot.com/grahaurrog]
19. दैनिक राशिफल हिंखोज[http://rashi.hinkhoj.com]

मनोरंजन
1. सबसे बडा हिन्दी जोक्सका खजाना[http://www.funnyhindijokes.com]
2. हिंदी फिल्म कहानी[http://filmkahani.com/]
3. हिन्दी में लतीफों, चुटकुलों का संग्रह[http://www.gustakhimaaf.com]
4. जोश १८ -चटुकुले[http://www.josh18.com/humour.html]
5. चुटकुले[http://www.geocities.com/krishnachandra_mehta/Kkjokes.htm]
6. अक्षरमाला – फ़िल्मी गाने[http://www.aksharamala.com/hindi/isb/]
7. हिन्दी लतीफे[http://pawankumarmall.blogspot.com/]
8. भारतीय सिनेमा पे इक साईट[http://agoodplace4all.com/]
9. हिन्दी गाना बोल[लायरिकइंडिया][http://lyricsindia.net/]
10. वेब दुनिया-बॉलिवुड[http://www.webdunia.com/bollywood]
11. पहेली[http://pahelee.wordpress.com/]
12. अमर उजाला-लतीफे[http://www.amarujala.com/jokes/default.asp]
13. ग़ज़लों के बोल[http://ghazallyrics.wordpress.com]
14. गुदगुदी -जागरण पे[http://www.jagran.com/gudgudee/]
15. हिन्दी गीत के बोल-गीत मञ्जूषा[http://www.geetmanjusha.com/hindi/lyrics.html]
16. एनडीटिवी सिनेमा[http://www.ndtvkhabar.com/Cinema.aspx]
17. अमर उजाला -सिनेमा[http://www.amarujala.com/cinema/default.asp]
18. हिंदी SMS[http://hindi-sms.com]
19. फैशन[http://www.helloraipur.com/w.php?cat=Fashion]
20. गँठजोड़[http://gathjod.com]
21. जूम टी वी[http://www.zoomtv.in/hindi/]
22. हिन्दी लतीफे[http://www.pawanmall.net]
23. सिने मजा – जागरण समाचार[http://www.jagran.com/cinemazaa/]
24. हिंदी जोक्स-Hindi Jokes[http://www.hindijokes.info]
25. यूनुस ख़ान का हिंदी ब्लॉiग : रेडियो वाणी[http://radiovani.blogspot.com/]
26. अताउल्ला खां के गीतों के बोल[http://attaullah-khan.blogspot.com/]
27. सिनेमंथन[http://www.cinemanthan.info/]
28. बिलासपुर डायरेक्टरी[http://www.hellobilaspur.com]
29. रेडियो रूस[http://hindi.ruvr.ru/]
30. भिलाई डायरेक्टरी[http://www.hellobhilai.com]
31. स्वार्थ[http://swaarth.wordpress.com/]

व्यापार
1. अपना धंधा[http://www.myownbusiness.org/hindi/index.html]
2. शेयर मार्केट की हिंदी वेबसाइट[http://www.moltol.in]
3. इकनॉमिक टाईम्स[http://hindi.economictimes.indiatimes.com]
4. बॉम्बे शेयर बाजार[http://hindi.bseindia.com/]
5. वेब दुनिया व्यापार समाचार[http://www.webdunia.com/business/]
6. मोलतोल[http://www.moltol.in/]
7. जोश-१८ का कारोबार पे वेबपेज[http://www.josh18.com/business.html]
8. अवाज कारोबार[http://www.awaaz.in.com]
9. भारत बीमा निगम[http://www.licindia.com/Hindi/]
10. विश्व बैंक भारत[http://www.vishwabank.org/]
11. टाटा स्टील[http://www.tatasteel.com/hindi07/default.asp]
12. शेयर मंथन[http://www.sharemanthan.in]
13. बार्कलेज़ः हिन्दी में[http://www.barclays.in/hindi/index.htm]
14. मनी कण्ट्रोल .कॉम (हिंदी में)[http://hindi.moneycontrol.com/]
15. इस्पात टाईम्स[http://ispattimes.com]
16. स्टेट बैंक ऑफ़ इंदौर[http://www.indorebank.org/hin_profile.htm]
17. बैंक ऑफ बडोदा[http://www.bankofbaroda.com/hindi]
18. ओरिएण्टल इंश्योरेंस[http://orientalinsurance.nic.in/hindi]
धर्म संबंधी
1. इस्लाम हाऊस[http://www.islamhouse.com/p/52244]
2. जैन[http://hi.wikipedia.org/wiki/जैन]
3. अल कुरान[http://www.aquran.com]
4. सनातन संस्था[http://www.sanatan.org]
5. गुरु जी महाराज[http://www.gurujimaharaj-ki-vani.info]
6. बाईबल कोर्स[http://www.biblecourses.com/hi_lessons.asp]
7. ओशो टाइम्स ऑनलाइन[http://www.osho.com/index.cfm?Language=Hindi]
8. अल-शिया [हिन्दी][http://www.al-shia.com/html/hin]
9. श्री १०८ आचार्यश्री विमर्शसागर जी महाराज[http://www.vimarshsagar.co.in]
10. लंकरानी-इस्लाम संबंधी[http://lankarani.net/hin]
11. माँ दधिमती.कॉम[http://www.maadadhimati.com]
12. साईं लीला[http://www.thesaileela.com]
13. आर्यसमाज: कृण्वन्तो विश्वमार्यम्[http://www.aryasamaj.org/newsite/]
14. अजय कुलश्रेष्ठ का जाल-स्थल[http://www.kulsh.com/]
बदलाव लाये

खेल
1. क्रिकेट स्कोर हिन्दी मे[http://card.navbharattimes.indiatimes.com]
2. दिमाग बडाने वाले खेल[http://www.gamesforthebrain.com/hindi/]
3. हिन्दी खेल-घर[http://forum.hinkhoj.com/arcade.php]
4. आई.पी.एल. क्रिकेट समाचार[http://www.iplnewsonline.com/default_hindi.aspx]
5. दैनिक भास्कर खेल-खिलाडी[http://www.bhaskar.com/sports/]
6. जागरण क्रिकेट[http://ind.jagran.com/cricket/]
7. वेबदुनिया खेल[http://www.webdunia.com/sports/]
8. जोश १८ का खेल पे वेबपेज[http://www.josh18.com/sports.html]
9. राजस्थान पत्रिका खेल-खिलाडी[http://www.rajasthanpatrika.com/News/Headlines.php?Catid=7]
10. आई सी एल वेबसाईट[http://www.indiancricketleague.in/specials/hindi/hindi-index.html]
11. ट्रेवियन[http://hi.travian.in/]
12. एशियन फ़ुटबॉल कन्फ़ेडरेशन[http://www.the-afc.com/hindi/ ]

हिन्दी पत्रिका
1. गृह सहेली[http://www.grehsaheli.com/]
2. कंप्यूटर दुनिया (हिंदी)[http://computerduniya.in/hi/]
3. हिन्दी नेस्ट[http://www.hindinest.com/]
4. जिन्दगीलाइफ[http://zindagilife.com]
5. गीता प्रेस गोरखपुर[http://www.gitapress.org/hindi/homeH.htm]
6. चंदामामा[http://www.chandamama.com/hindi]
7. साहित्य कुंज[http://www.sahityakunj.net]
8. गृह लक्ष्मी/क्रिकेट टुडे[http://www.dpb.in/magazines/cricket-today/hi/]
9. पाञ्चजन्य[http://www.panchjanya.com/dynamic/]
10. लघुकथा[http://www.laghukatha.com]
11. वागर्थ[http://www.vagarth.com/]
12. चन्दामामा हिन्दी मे[http://www.chandamama.com/hindi/]
13. भारतीय पक्ष[http://www.bhartiyapaksha.com/]
14. साहित्य सरिता[http://www.hindi.sahityasarita.org]
15. हिन्दी परिचय[http://www.hindiparichay.com/]
16. सखी[http://in.jagran.yahoo.com/sakhi/]
17. भारत दर्शन[http://www.bharatdarshan.co.nz]
18. लेखनी[http://www.lekhni.net/]
19. अक्सः हिन्दी पाक्षिक[http://www.aksonline.in/]
20. अन्यथा[http://www.anyatha.com/]
21. तद्भव[http://www.tadbhav.com/]
22. अनुरोध[http://www.anurodh.net]
23. प्रज्ञा अभियान[http://www.pragyaabhiyan.info/]
24. मीडिया विमर्श[http://www.mediavimarsh.com]
25. भूत-प्रेत की कहानियाँ[http://sokhababa.blogspot.com]
26. निरंतर[http://nirantar.org/]
27. युवा Yuva[http://yuva-jagat.blogspot.com/]
28. सृजनगाथा[http://www.srijangatha.com/]
29. ताप्तिलोक[http://www.taptilok.com/]
30. जागरण जोश[http://www.jagran.com/josh]
31. उदंती[http://www.udanti.com]
32. शाम के लुभव्ने मौसम पे कवितायें[http://www.praveenpathik.blogspot.com]
33. मेरीसखी[http://merisakhi.in]
34. कलायन पत्रिका[http://www.kalayan.org/]
35. प्रज्ञा ओनलाइन[http://www.abhyuday.org/xprajna/html/index.php]
36. अनुभुति[http://www.anubhuti-hindi.org/]
37. जूनियर जागरण[http://www.jagran.com/junior]
38. कहो तो कह दूं[http://humeormedia.blogspot.com]
39. कथायात्रा[http://kathayatra.blogspot.com]
40. काव्यालय[http://manaskriti.com/kaavyaalaya/]
41. प्रतिध्वनि[http://students.iitk.ac.in/meander/pratidhvani/]
42. ज्ञानसिंधु[http://gyansindhu.blogspot.com]
43. देवपुत्र[http://www.devputra.com]
44. पर्यावरण डाइजेस्ट[http://paryavaran-digest.blogspot.com]
45. हिमालिनी[http://www.himalini.com/]
46. डैनियल पाइपस के हिन्दी लेख[http://hi.danielpipes.org/]
47. शब्द-सृजन[http://www.kkyadav.blogspot.com/]
48. Computer Duniya Magazine[http://www.computerduniya.in]
49. आहुति[http://ekkhab.blogspot.com/]
50. देशकाल[http://www.deshkaal.com]
51. मेरे मोहल्ले का नुक्कड़[http://www.jabalpurmedia.blogspot.com]
52. जीवन के अनुभव[http://www.jivankanubhav.blogspot.com]
53. हिंदी की अच्छी अच्छी कहानिया परदेस व् देस से[http://www.abhivyakti-hindi.org/]
54. मैं हूँ न[http://mainhuunna.blogspot.com/]
55. उर्वशी[http://www.urvashi.weebly.com]
56. कथाक्रम[http://www.kathakram.in/]
57. लघुकथा-वार्ता[http://wwwlaghukatha-varta.blogspot.com/]
58. करियर सेवन इंडिया डॉट कॉम हिंदी करियर और जॉब साइट है[http://career7india.com]
59. वेबदुनिया[http://webdunia.com]
60. शब्द-शिखर[http://shabdshikhar.blogspot.com/]
61. अरगला[http://www.argalaa.org/]
62. विजय-मित्र[http://vimi.wordpress.com/]
63. दिल दुखता है[http://www.dildukhatahai.blogspot.com]
64. इंडिया स्पोर्टस[http://www.indiasports.page.tl]
65. जनगाथा[http://www.jangatha.blogspot.com ]
66. हिन्दुस्तानी[http://parmarthsuman.blogspot.com]
67. कृत्या[http://www.kritya.in]
68. दुधवा लाइव[http://www.dudhwalive.com]
69. मारवाड़ी डाइजेस्ट[http://www.marwaridigest.blogspot.com]
70. ननिहाल[http://nanihal.blogspot.com]
71. लहरियो[http://www.lahariyo.blogspot.com]
72. लहरियो[http://www.lahariyo.blogspot.com]
73. बिग बॉस[http://www.mahanagarindia.blogspot.com]
74. अपना दौर[http://apnadaur.blogspot.com]
75. मेरी बात मानो भाई[http://meribatmanobhai.blogspot.com]
76. बिहार-झारखण्ड से[http://nidhinewsfeatures.blogspot.com]
77. कश्यप की कलम से …[http://www.kashyapkikalamse.blogspot.com]
78. समयांतर[http://www.samayantar.com/]
79. राज़नामा[http://raazanaamaa.blogspot.com]
80. प्रेसपालिका[http://presspalika.blogspot.com/]
81. पब्लिक पॉईन्ट (जनता की आवाज)[http://www.publicpointnews.com]
82. SC News हिंदी में क्षेत्रीय समाचार[http://www.scnnewsindia.com/site ]

समाचार
1. नवभारत टाईम्स[http://navbharattimes.indiatimes.com]
2. दैनिक जागरण[http://www.jagran.com]
3. दैनिक भास्कर[http://www.bhaskar.com]
4. बी.बी.सी. हिन्दी खबरें[http://www.bbc.co.uk/hindi]
5. जोश 18 हिन्दी समाचार[http://www.josh18.com]
6. डेली हिंदी न्यूदज़[http://www.dailyhindinews.com]
7. अमर उजाला[http://www.amarujala.com]
8. एन डी टी वी खबर[http://www.ndtvkhabar.com/Home.aspx]
9. जनादेश[http://www.janadesh.in]
10. गुगल समाचार[http://news.google.co.in/nwshp?hl=hi]
11. आजतक सबसे तेज[http://www.aajtak.in]
12. राष्ट्रीय सहारा[http://www.rashtriyasahara.com/Home.aspx]
13. सुमान्सा हिन्दी खबरो का भंडार[http://www.sumanasa.com/hindi-news/]
14. तहलका हिन्दी[http://www.tehelkahindi.com/]
15. राजस्थान पत्रिका[http://www.rajasthanpatrika.com]
16. हिन्दुस्थान दैनिक[http://livehindustan.com]
17. दिलचस्पी[http://www.dilchaspi.com]
18. सहारा समय समाचार[http://www.saharasamay.com/flash/hindi]
19. प्रतिवाद[http://www.prativad.com]
20. इंडिया टुडे[http://hindi.india-today.com/]
21. दैनिक जागरण ई-पेपर[http://epaper.jagran.com/]
22. नई दुनिया[ http://www.naidunia.com%5D
23. राज एक्सप्रेस[http://www.rajexpress.in]
24. हिन्दीनेस्ट.कॉम-समाचार[http://samachar.boloji.com]
25. युनी वार्ता[http://www.univarta.com/]
26. बिज़्नेस स्टॅंडर्ड हिन्दी में[http://hindi.business-standard.com/hin/]
27. नव भारत [मध्य प्रदेश][http://www.navabharat.net/]
28. आई बी एन-खबर[http://khabar.josh18.com/]
29. प्रभात खबर[http://www.prabhatkhabar.in]
30. देशबंधु- हिन्दी अखबार[http://www.deshbandhu.co.in]
31. आयुर्वेद[http://ayurvedaintro.wordpress.com/]
32. एमपी न्यूpज़लाइन[http://www.mp.dailyhindinews.com]
33. अमेरिका की आवाज़[http://www.voa.gov/hindi]
34. छत्तीसगढ़ के समाचार[http://www.dailychhattisgarh.com/]
35. आज – दैनिक पत्रिका[http://www.ajsamachar.com/]
36. खास खबर[http://www.khaskhabar.com/]
37. खबर-नेट[http://www.khabarnet.co.cc]
38. सहारा समय[http://www.samaylive.com/hindi]
39. प्रातःकाल समाचार[http://www.pratahkal.com]
40. खबरो की खबर[http://www.mediakhabar.com/]
41. फ्रेश न्युज[http://newsinhindi.freshnews.in/]
42. दैनिक नवज्योति[http://www.naitindia.com]
43. टोटल टीवी[http://totaltv.in]
44. ई ऍम ऍस इण्डिया[http://emsindia.com/]
45. देसी न्युज[http://www.desi-news.com/hindi.aspx]
46. सवेरा इंडिया[http://www.saveraindiatimes.com/]
47. मेरी खबर[http://www.merikhabar.com]
48. पत्रिका.कॉम[http://www.patrika.com]
49. न्यूज़-आपकी[http://www.newsaapki.com]
50. जन समाचार[http://www.jansamachar.net/index.php3?lang=Hindi]
51. स्वतंत्र वार्ता[http://www.swatantravaarttha.com/]
52. लोक सभा चुनाव[http://www.loksabhachunav.com/]
53. इस्पात टाइम्स[http://ispattimes.com/]
54. उत्तरप्रदेश उत्तराखण्ड[http://www.up.samaylive.com]
55. हिन्दी समाचार रेटिंग[http://www.hindipaper.com/]
56. दैनिक पुर्वोदय[http://www.dainikpurvoday.com]
57. हिंदी मीडिया एंड एंटरटेनमेंट साईट[http://hindimedia.in/]
58. हिन्खोज समाचार[http://news.hinkhoj.com]
59. महा मेधा[http://mahamedha.com/default.asp]
60. लोकमंच[http://lokmanch.com/]
61. प्रजा भारत[http://www.prajabharat.com/]
62. स्वतंत्र चेतना[http://www.swatantrachetna.com/index.htm]
63. पूर्वांचल समाचार[http://www.purvanchalsamachar.com/]
64. डेली हिन्दी मिलाप[http://www.hindimilap.com/]
65. लोक तेज[http://loktej.com/]
66. हेल्लो रायपुर[http://www.helloraipur.com]
67. द गुजरात[http://www.thegujarat.com/]
68. हिन्दवी[http://www.hindvi.com]
69. मध्यप्रदेश छत्तीसगढ़[http://www.mp.samaylive.com]
70. सी के न्यूज़ इंडिया सारणी[http://cknewsindia.webs.com/]
71. द सन्डे इंडियन[http://hindi.thesundayindian.com/]
72. बिहार झारखण्ड[http://www.bihar.samaylive.com]
73. इंडियन रुरल न्यूज़ एजेन्सी[http://www.irna-news.com/]
74. लाइव हिंदुस्तान[http://www.livehindustan.com]
75. रांची एक्सप्रेस[http://www.ranchiexpress.com/news-hindi.php]
76. नागौर की आवाज़[http://www. nagaurkiawaz.blogspot.com]
77. उत्तराखण्ड दैनिक समाचार[http://www.prabhasakshi.com]
78. द रियल लाइव: खबर आप तक[http://www.thereallive.com]
79. वेबचर्चा.कॉम[http://www.webcharcha.com]
80. डॉयचे वेले[http://www.dw-world.de/hindi]
81. AMN हिंदी समाचार[http://www.arthmedianetwork.com/]
82. मेवाड़[http://mewar.co.in/]
83. यूपी वेब न्यूज[http://www.upwebnews.com]
84. भारतकोश[http://hi.bharatdiscovery.org]

साहित्य
1. कविता कोश[http://www.kavitakosh.org]
2. साहित्य कुंज[http://www.sahityakunj.net/]
3. रचनाकार[http://rachanakar.blogspot.com/]
4. पुस्तक खोज[http://www.pustak.org]
5. हिन्दीनेस्ट[http://www.hindinest.com]
6. सरल हिन्दी[http://www.saralhindi.com]
7. साहित्य वैभव[http://www.sahityavaibhav.com]
8. बेहतरीन ग़ज़लें और नज्में[http://bestghazals.blogspot.com]
9. साहित्य कुन्ज[http://www.sahityakunj.net]
10. साहित्य यात्रा[http://www.kalanath.blogspot.com]
11. कविता किताब डाऊनलोड[http://www.hindi-poetry.com]
12. हिन्दी गगन[http://www.hindigagan.com]
13. समकालीन साहित्य[http://www.samakalinsahitya.com]
14. विकी स्रोतः साहित्य का खजाना[http://www.wikisource.org/wiki/category:hindi]
15. हिन्दीभाषी- नया प्रकाशन[http://www.hindibhashi.com/]
16. हिन्दी सेवा[http://www.hindisewa.com/]
17. गीता कविता [कविता संग्रह][http://www.geeta-kavita.com/]
18. शब्दमालाः हिन्दी से अंग्रेजी शब्दकोश[http://www.shabdmala.com]
19. आज की गज़ल[http://www.aajkeeghazal.blogspot.com/]
20. हिन्दी नेस्ट[http://www.hindinest.com/index.htm]
21. हिन्द युग्म[http://www.hindyugm.com/]
22. आलोक पुराणिक[http://www.alokpuranik.com]
23. शब्दकोश.कॉम[http://www.shabdkosh.com/]
24. उर्दु से हिन्दी शब्दकोश[http://urdu2hindi.blogspot.com/]
25. हिन्दी शब्दतंत्र[http://www.cfilt.iitb.ac.in/wordnet/webhwn/wn.php]
26. सृजनगाथा[http://srijansamman.blogspot.com]
27. अक्षर पर्व[http://www.aksharparv.com]
28. अक्षरमाला का हिन्दी -अंग्रेजी शब्दकोश[http://www.aksharamala.com/hindi/e2h/]
29. महानगर का काव्य[http://mahaanagarkaakavya.blogspot.com]
30. हिन्दी विकी शब्दकोश[http://hi.wiktionary.org]
31. फ्रेंच कवितायें हिन्दी मे[http://pouemes.free.fr/poesie/poeme-hindi.htm]
बदलाव लाये
1. उत्तर प्रदेश स्थानीय निकाय निदेशालय[http://localbodies.up.nic.in]
2. राजस्थान स्वास्थय विभाग[http://rajswasthya.nic.in/]
3. महानगर टाईम्स[http://www.mahanagartimes.net/]
4. बुन्देलखन्ड.इन – भारत की बुन्देलखन्ड वेबसाईट[http://bundelkhand.in]
5. अपनी दिल्ली[http://www.apnidilli.com]
6. महानगर टाईम्स[http://www.mahanagartimes.net/]
7. उत्तराखन्ड पोर्टल[http://www.uttara.in/hindi/home_page.html]
8. दैनिक नवज्योति[http://www.naitindia.com/]
9. चलें गाँव की ओर[http://deoria.blogspot.com]
10. झालावाड़ समाचार (राजस्थान पत्रिका)[http://www.patrika.com/city.aspx?cityid=81]
11. चन्पावत जिले के मंदिर[http://champawat.nic.in/others.htm]
12. बिहार ऑनलाइन[http://www.biharonline.gov.in/Site/index.aspx?ln=hi]
13. सीजीन्यूज[http://www.cgnews.in]
14. हरिभूमि[http://www.haribhoomi.com/]
15. क्रिस-जबलपुर[http://cris.nic.in/]
16. बाराँ समाचार (राजस्थान पत्रिका)[http://www.patrika.com/city.aspx?cityid=79]
17. छ्तीसगड़ के उपर टी डी आई यल की साईट[http://tdil.mit.gov.in/coilnet/ignca/st_ch01.htm]
18. ग्वालियर टाईम्स[http://www.gwaliortimes.com/]
19. उज्जैन दुत[http://www.ujjaindootindia.com]
20. उदयपुर समाचार – पेराडाइस लेक[http://www.pressnote.in/]
21. खबर एक्सप्रेस बीकानेर[http://www.khabarexpress.com/]
22. जय छत्तीसगढ़ अस्मिता[http://www.jaichhattisgarh.com]
23. इंडियन न्यूज सर्विस[http://www.indiannewsservice.com]
24. “विदेह” प्रथम मैथिली पाक्षिक ई पत्रिका[http://www.videha.co.in/ ]
25. सीतापुर कीजिजी[http://sitapur.kijiji.in/]
26. रायपुर की जानकारी[http://www.helloraipur.com/]
27. बुंदेलखंड दर्शन डोट कॉम[http://bundelkhanddarshan.com]
28. कटिहार की आवाज़[http://www.katiharkiawaaz.blogspot.com]
29. उत्तरान्चल सुचिका[http://www.uttara.in/list_hindi.htm]
30. फैजाबाद (उत्तर प्रदेश)[http://www.risingfaizabad.com/]
31. हिमाचल मित्र[http://www.himachalmitra.com]
32. राजसमन्द जिला पे साईट[http://rajsamanddistrict.com/]
33. रेशम विकास विभाग[http://sericulture.up.nic.in/]
34. आंध्रा बैंक वेब पेज[http://demo83.sify.net/abhindi/]

अन्य
1. हिन्दी मॅट्रिमोनी[ http://www.hindimatrimony.com/hindi-index.html%5D
2. हेल्थ केयर टिप्स[http://www.medical-equipment.in/health-care-tips/index.php]
3. एक दो तीन[http://www.12teen.org/]
4. फैशन[http://www.helloraipur.com/w.php?cat=Fashion]
5. हिन्दी लोक[http://www.hindilok.com/]
6. अक्षरमाला- हिन्दी[http://www.aksharamala.com/hindi/]
7. हिन्दी शब्दतंत्र[http://www.cfit.iitb.ac.in/wordnet/webhwn/wn.php]
8. ओरियन्टल बीमा हिन्दी मे[http://www.orientalinsurance.nic.in/hindi]
9. लालन पालन[http://laalan-paalan.blogspot.com/]